36118 Zdjęcie0216 (3)

332 KOMPENDIUM HISTOLOGII

Bye. 20.3. jąjowód. A- przekrój poprzeczny przez b«ókę Jajowodu: 1 - błona surowicza, 2 - warstwa podtuina błony mięśniowy, 3 - warstwa okrężna błony mięśniową), 4 - taldy błony Śluzową). B - komórki n»hłnni« jąjowodu: a - migawkowa, b - rezerwowa, c - apoptotyczna, d - gruczołowa

śródśdenna (Inaczej maciczną). Ściana jałowodu zbudowana jest-z błony- śluzowej, “błony mięśniowej oraz błony surowiczej.

Błona śluzowa jajowodu tworzy,rozgałęzione fałdy, szczególnie obfite w bańce ja-jowodu, w krAi-pj ograniezaja światło narządu do wąskich szłiKffiń określanych mia-nem labiryntu.,,    /\ _|fc WU i

PowierzćKnia błony śluzową] pokryta jest nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, w którym wyróżniono: komórki z migawkami, komórki bez migawek (gruczołowe) oraz komórki rezerwowe. Komórki rezerwowe są niższe od pozostałych i stanowią namnaząjącą się populację wyjściową, z której pochodzić mają komórki pozostałe. Wzajemne proporcje komórek wyróżnicowanych zmieniają się w zależności od odcinka jajowodu oraz od fazy cyklu jajnikowego..Najwięcej komórek z migaw-kami stwierdza się w pobliżu ujścia brzusznego iaiowodu oraz na szczycie fazy estro-genowej. Migawki biją w kierunku ujścia macicznego, wspomagając transport komórki jajowęj i powodując ruch cieczy promujący aktywną wędrówkę plemników w górę jajowodu. Komórki gruczołowe występują najliczniej w deśni i odcinku śródśdennym, zwiększa się także ich liczba w fazie progesteronowąj cyklu. Produkują śluz, który uczestniczy w odżywianiu komórki jajowęj i stanowi środowisko dla ruchu 1 kapacyt£ cirblemrakówT    '    ~

Stosunkowo często w nabłonku jajowodu dostrzega się komórki apoptptyczne, po-zbawione migawek, z ciemna cytoplnzirią.

"Blaszka właściwa btony śluzowei zbudowana Jest z tkanki tącznęj wiotkięj. W jąj utkaniu znajdują się niezróżnicowane komórki mezenchym5ycróe, które w przypad-ku zaggjeżdżenia się zygoty w Jajowodzie przeKszteaSją^ę w komórki doczesnowe.

Warstwa mięśniowa Jajowodu zawiera pęczki komórek mięśniowych gładkich po-rozdzielane znaczna Ilością wiotkiej tkanki łącznej. Jest ona najgrubsza w rejonie^-deśni, gdzie można wyróżnić trzy pokłady mięśniowe: podłużny, okrężny i znowu podłużny. Warstwa ta staje się coraz cieńsza w kierunku bańki jajowodu z trudnym do określenia układem komórek mięśniowych. Warstwę surowiczą stanowi otrzewna.

20.3. Macica

Jest to narząd groszkowatego kształtu, w którym Idąc od góry wyróżnia się: dno, trzon i szyjkę. Dno i trzon nie różnią się budową histologiczną, natomiast szyjka powsiada cecKy"odrębne. Niezależnie od regionu ściana macicy zbudowana jest z trzech warstw: błony śluzowej, warstwy mięśniowej oraz przydankL

20.3.1. Błona ślugowa trzonu i dna macicy (endometrium)

Spoczywa bezpośrednio na warstwie mięśniowe^ Pokryta jest nabłonkiem jedno* warstwowym walcowatym złożonym z komórek gruczołowych, których bogato białko-wa wydzielina współtworzy szczególno śroagwji&ff wnętrza macicy oraz mniej licz-nych komórek z migawkami, przemieszczających wydzielinę w stronę pochwy, j

Onihaj->lnszka właściwa hłony śluzowej (inaczej zrąb endornetrium) zbudowana jest z tkanki łącznej wiotkiąj, w której przeważają gwiaździste komórld CTebowS?pqa| chodzenia mezenchymatycznego, które w przypadku implantach zapłodnionego przekształcają się w komórld doczesnowe. W oczkach utworzonej przez nie sieci znai-dyje się znaczna ilość komórek tkanki iacznęi właściwej, związanych z procesami zapalnymi I ziawiskami immunologicznymi makr6f£8d8s. granulocytów, limfocytów, komórek plazmatycznych i tucznych. Rj^-kę. właściwa przebijają gruczoły cewkowe, które w najbliższym sąsiedztwie warstwy mięśniową] mogą się rozwidlać. Zbudowane są z komórek nabłonkowych, analogicznych do komórek wyścielających powierzchnię. Od strony warstwy mięśniową] wnikają tętnice spiralne, które pod nabłonkiem rozpadają się na^plot naczyń włosowatydu a ufemt5iSw^dają tętnice proste odżywiające głębsze warstwy śluzówki.

Większa część błony śluzowej od strony powierzchni podlega ciągłej przebudowie w kolejnych fazach ć?UlU Jajnikowego^ nosi nazwę warstwy czyrmb5ćlótvęj. Cienka warstwa encUmetrium leżąca nąjgłęblęj, która zmienia stę w nlćZMćznym stopniu, nazywa się warstwą podstawową.

20.3.2. Cykliczne zmiany w błonie śluzowej trzonu .macffifr/3

Obraz histologiczny endometrburn zależny jest od poziomu hormonów płciowych, w związku z czym można wyróżnić następujące cztery fazy:

A. Faza wzrostowa, czyli estrogenowa (od 3. do 14. dnia cyklu), jest wyrazem stymulowaną] przez estrogeny odnowy błony 4in«iwęj marfcy częściowo złuszczonąj w czasie menstruacji. W fazie tej błona śluzowa przyrasta na grubość od 1^do 3 mm. Już na samym początku następuje odtworzenie złuszczonego wego poprzez ■migrację komórek z gruczołów. Obserwuje sie liczne mitozy zarówno wśród komórek nabłonkowych, jak i w zrębie. Dzielące się komórki- barwią^ię zasa-dochłorude. Na powierzchni nabłonka występują liczne mikrokosmki i pojedyncze migńwkL

Pod koniec tąj fazy warstwa czynnościowa różnicuje się daląj na warstwę zbitą i warstwę gąFczAStą. Ta pierwsza¹ zlokalizowana jest tuzjjgdnabłonkiem [ składa