E Blijkicwicż-Grilbowiłia. Z. Mikulski o/tiUnu Wukzowh Jfnf
ISBN 83-OI-MS79-X. O b>- WN PWN 2005
- kraniec południowy 49°00' szer. geogr. pn. (szczyt Opołonck w Bieszczadach - Karpaty Wschodnie, dział wodny dorzecza Sanu - dorzecze Wisły, na południowej granicy Polski i Ukrainy);
- kraniec północny 69°20' szer. geogr. pn. (szczyt Hałtianturi w północnej części Gór Skandynawskich, dział wodny dorzecza Mounio - dorzecze Tome, na granicy Norwegii i Finlandii);
- kraniec zachodni 9° 10' dł. geogr. wsch. (środkowa część Półwyspu Jutlandzkiego, dział wodny dorzecza Vejle);
- kraniec wschodni 38°00' dł. geogr. wsch. (wschodni kraniec Pojezierza Połu-dniowokarelskiego. dział wodny dorzecza Wodły - zlewnia jeziora Onega - dorzecze Newy).
Ustalone współrzędne geograficzne pozwalają określić rozciągłość liniową północ-południe 2260 km i wschód-zachód (licząc wzdłuż równoleżnika 58°) 1700 km. Europejski dział wodny oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Śródziemnego i bezodpływowego obszaru Morza Kaspijskiego. Przyjmując zachodnią granicę Bałtyku na linii oddzielającej Kattegat od Skagerraku powierzchnia morza wynosi 415 266 knr. jego objętość zaś 21 721 knr (tab. 53).
Bałtyk jest morzem szelfowym. Należy ono do obiektów hydrograficznych wyjątkowo zróżnicowanych. Sprzyja temu szczególna konfiguracja brzegów, powodująca występowanie odrębnych akwenów i wciętych głęboko w ląd zatok. Nic można zatem traktować Bałtyku jako jednego zbiornika wodnego, każdy bowiem jego akwen stanowi niemal odrębny obiekt hydrograficzny. W ciągu prawie stuletnich już badań niejednokrotnie dokonywano jego podziału na charakterystyczne regiony. W trakcie prac nad bilansem wodnym Morza Bałtyckiego w ramach Międzynarodowego Programu Hydrologicznego UNESCO {Water Balance..., 1986) przyjęto umownie podział na podstawowe regiony, określono ich granice, powierzchnie i pojemności (tab. 53). Przyjęto siedem podstawowych regionów (akwenów) (rys. 248).
S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader
Tabela 53. Charakterystyczne wielkości regionów Bałtyku (Mikulski, 1986)
Region |
Pow. zlewiska knr |
Pow. morza km2 |
Poj. morza km’ |
Głęb. maks. m |
Głęb. średnia m |
I. Zatoka Botnicka |
269950 |
36 260 |
1481 |
146 |
40,8 |
2. Morze Kórnickie |
229700 |
79 257 |
4 889 |
294 |
61.7 |
suma l-2 |
499650 |
115517 |
6 370 |
- |
55,1 |
3. Zatoka Fińska |
419200 |
29498 |
1098 |
123 |
37.2 |
4. Zatoka Ryska |
127400 |
17913 |
406 |
51 |
22.7 |
5. Bałtyk Właściwy |
568973 |
209930 |
13045 |
459 |
62,1 |
suma 1-5 |
1615223 |
372858 |
20919 |
- |
56.1 |
6. Cieśniny duńskie |
27 360 |
20121 |
287 |
38 |
14.3 |
suma 1-6 |
1642583 |
392979 |
21 206 |
- |
54,0 |
7. Kattegat |
78650 |
22 287 |
515 |
109 |
23.1 |
suma 6-7 |
106010 |
42 408 |
802 |
- |
18.9 |
Morze Bałtyckie |
1721233 |
415 266 |
21721 |
459 |
52,3 |
317