58406 wmp0034

i

szłego. nieznanego jeszcze dokładnie, życia. Przejdźmy 7 kolei <lu bai-dziej szczegółowej analizy wymienionych składników wychowania.

a) N.siitSUafóci podstawową siła. działającą w wychowaniu, jest pę<J życiowy do :iaturólnępo. psychologicznego rozwoju organizmu. Pęd ;en nazywamy .w pedagogice Jf.Vosęn\ fpr. bios życic)¹⁵. Na podstawie odziedziczonej konstytucji budowy ciała, systemu nerwowej i systemu hormonalnego w organizmie po rodzicach i sz-regu pokoleń przodków bios wyraża się w rozmachużyciowym (hiolotM), który może być od przyjścia dziecka na świat bardzo silny, intensywny, odporny na czynniki stresowe, żywotny i plastyczny albo przeciwnie może być sls*hy i nikły Na silę biosu więc danej jednostki składają się dane wyposażenia 'd/icd/iczticgo, związane, np. z rozdzieleniem się lub nic chromosomów (mongolizm wykazuje 47 chromosomów zamiast ;    normalnych '46). z prawidłowością działania enzymów (w małżeii

Stwach krewniaczych upośledzenie umysłowe dziecka spowodowane fenykikrronńrią jest nabytym zatruciem pod wpływem niewłaściwego pożywienia).zetknięciem się przeciwciał we krwi (czynnik Kh) ilp.^,rt Ale obok dziedziczenia biologicznego działa ląkż.c.w biosiedzicddcw nic dyspozycji psychicznych, np, talentów i zdolności (np. w rodzinach Iłach ów. Straussów zdolności muzyczne, w rodzinie Hcrnouillich ma tematyczne) luli upośledzenia i zwyrodnienia moralnego (rodzina Jukes, Kallikak) \7. biosem więc wiążą się wszelkie stany somatyczne i psychiczne w zakresie normalnych icakcji i ich zaburzeń oraz utrzymywania równowagi zdrowia tak fizjologicznego, jak i psychicznego. Współcześnie nauka dąży do zrnieizenia siły biosu w oiganizmic (biomcliia) Bios więc ukształtowany przez stan tężyzny biologicznej szeregu pokoleń genealogicznych jako naturalny psycho organiczny rozwój każdej jednostki, odlewający się niezależnie od naszej woli, stanowi lund amen la Iną .silę dynamiczną. mi|>ędową całego procesu wychowawczego. Jednakże silą biosu, wynikająca z instynktu samoza-rhuwr.wezegO i rozrodczego, z popędów i namiętności. jest zawsze j    żywiołowa i ślepa, wymaga przeto ujęcia w łożysko i pokierowania jej

energii <li> właściwych celów.

h) JiOUlitno. swej.żywiołowość i silą. popęd u życi owego „od począ 1 k y istnienia człowieka zalcży.od.pompey i opięk.r. wychowawczej, czyfi orl społecznego dzia{ani.a .wychowawców (rodziców, nauczycieli),, które znów jest unormowane zwyczajami i obyczajami życia określonego społeczeństwa; Ten potężny.nurt życia Sjudcczrcgoslarn się pokierować biosem jednostki do własnych refów i podporządkować ją obowiązują -cym w danym zbiorowisku normom zwyczajowym, moralnym, estetycznym, jak np przez krępowanie stóp dziewcząt na ..ziole lilijkr" w dawnych (. hinach lub wydłużanie szyi dziewczętom przez nakładane obręcze u plemion afrykańskich, przez, tatuowanie cielą chłopców''.Tc Właśnie sile społeczną obyczajowości! moralności.obrotowej, urabiającą kształt ^h,osV P'v.y pomocy pr/ymiisu, nacisku, presji opinii publicznej, konttoli, satyry, sankcji karnych, itp, form życia społecznego, nazywa się w. pedagogige ‘eI osom) (g,. gJhas..-O.byęyaj. .przyzwyczajenie)    Moc

etosu polega nx poziomic moralności grup rodzinnych, szkolnych, zawodowych czy szerszych organizacji narodowej' i państwowej.' Poziom ten jest bardzo różny, lecz obecnie daje sie mierzyć naukowo przy pomocy metod socjomefrii. Fios dzieła uh bios przede wszystkim pjzez sfwsrziunc syrnacii wychowawczych, w środowiskach spólecz-nycli, w rodzinie, szkole, grypie koleżeńskiej. zawodowej :!p„ w ktorych obowiązują określone wzorce .postępowania, cd grywanie rórzgodnic ⁷- 'ńclodami społecznym’, np. dobrego syna. \ic2llia, rzemieślnika, obywatela ild. W sytuacjach.wychowawczych wytwarza sio poczucie powinności, obowiązku, od pow ierfzm 111ości w postępowaniu. zy/iąza nyiń z soiidarnordą gjufHnyą i upodobnieniem się przez naśladownictwo innych (konformizm, np. mody). W sytuacjach społecznych zaś dzięki stosunkom grupowym i międzygrupowym kś/!;*.łluje śrę etos pracy i zabawy, .samorządu i zależności, stosunków między ludźmi i pomiędzy płciami, etos nauki, sztuki i kultury. Na skutek dzurfama etosu w różnorodnych dziedzinach życiu następnie w w.chowamn i/w. dziedziczenie społeczne lub kulturalne, o wicie ważniejsze dla rozwoju człowieka aniżeli biologiczne. Dziedziczenie społeczne jfs( nabywaniem drogą uczenia się przy pomocy mowy, pismu, druku, radia, ohrazuw

'< l. <-	■ J, , U 5 0	Km Psyrhe. /'«■•	om, Alłwr 1917.
^,y 0.	M. 1'nn	1 c r. P>uir/<in-r	•Mltgli W.T/>lt/lTJV	tmj ■■ ir.-iirtff (rt. /. unjU.
Warwnwa '	SM i. I.i.	!..|^r.V.S Stów	1 O II. iJ. nvW. rji	ni;. WruSMIW? l%0 * 701 32-t.
S. :	ł z 11 nr a*r	1. S. Skowron	OrKunizm o	p*ysfiir7.tre. Warszaw# 1931
s. IK7 -2ttfr:	K. Soś	nick i, l:i(ohi i <	.•/z n>r/tmiamV».	.1/ <vi . s V. M.

^15 h. / n a n i r o k i. Sm-jotogw in dw-enio. I ' • CVt.. It. Air. k //i,.M.ryiKY"(li t. i i-.-M ” K Sośririkł. Pn,hn«. V .‘-i..,pońrf.-	■X WarjziiAii iz,;:
n e<: z n y. IWikie /.,>?,» i fUhift. Rftrfrr.ji-.imc <r :»	■' <rtr> Po7.isi'i |V7’

17?