82342 skanuj0017

Serce

Pierwotna cewn sercowa, rosnąca w obrębie ograniczonej przestrzeni jamy osierdzia, zagina się, tworząc pętlę opuszkowe-komorową. Przestrzeń pomiędzy obu ramionami pętli ulega spłyceniu, w giiarę jak bliższa część opuszki ziewa się z pierwotną komorą. Wkrótce potem pojawiają się bruzdy międ/.ykomomwe (swlci interver>triculares), zaznaczając granicę pomiędzy ostateczną prawą i lewą komorą. W tym okrasie pierwotne przedsionki łączą się we wspólny przedsionek, który przesuwa się od przegrody poprzecznej do jamy osierdzia i przyjmuje pozycję grzbietową w stosunku do komór. Podobnie przemieszczają się także parzyste zatoki żylne, układając się grzbietowo poz3 przedsionkiem.

Początkowo połączenie zaiokowo-przed-sionkowe jest słabo wyodrębnione, wkrótce jednak pojawiają sir; w nim po obu stronach uwypuklenia, co prowadzi do powstania fałdów. Lewy fałd jest większy i tworzy przegrodę przemieszczającą ujście zatokowo-puedsion-kowe na prawo, wytwarzając w ten sposób poprzeczną jamę — trzon zatoki żylnej ■— połączony z pozostałą częścią zatok zylnych (rogami),'Wolne brzegi fałdów nazywa się od tego momentu zastawkami żylnyrni (vaivińaa vn-nosae). W tym czasie, lewa ż. żółtkowa oraz prawa i lewa żż, pępkowe utraciły połączenie z zatoką żylną (str. 77) i pojawia się uwypuklenie (przyszła żyła płucna wspólna), wyrastające z miejsca połączenia zatokowo-przed.sionkowego w kierunku grzbietowej krezki serca {mesociudium darsale) i łączące się ze splotem żylnym płucnym. Końcowa część ż. żółtkowej prawej łączy obecnie wątrobę i prawy róg zatoki zylnej. Nazywa się ją ż. sercowo--wątrebową prawą, Ż. płucna wspólna i tym samym krew żylna z płuc uchodzą obecnie do lewego przedsionka na skutek rozrostu przegrody zaiokowt>*przedsionkowej w poprzek i ogonowo od ż. •“płucnej wspólnej oraz wskutek pojawienia się pierwotnej przegrody rniędzyprzedsionkowej (sep tum    in tera Ina !e

prirmim) po jej prawej stronie. Przegroda pierwotna stanowi siei powale nagromadzenie mio-blasiów rosnących ku dołowi w kierunku zwężającego się połączenia przedsionkowo-komo-rowego, w którym utrzymująca się galareto wata tkanka siateczkowa wytwarza poduszecz-ki wsiardzia, Początkowo przenoszą one skurcze m. sercowego do części wsierdziowej serca i stanowią pierwotny układ zastawek. Później stykają się one i łączą ze sobą, oddzielając prawy i lewy kanał przedsionkowo-komarowy (cen a lis cardioventncutaris). Rozrastająca -się przegroda pierwotna i zrośnięte poduszeczki otaczają zwężający się otwór (międzyprzed-sionkowy) pierwszy (for a men intcratriale pri-mu/n). Umożliwia on przepływ krwi z prawej do lewej części serca, konieczny dia prawidłowego przebiegu rozwoju tej ostatniej. Otwór pierwszy ulega ostatecznie zarośnięciu, prze piyw pomiędzy przedsionkami pozostaje jednak zachowany, gdyż w czaszkowej części przegrody pierwszej powstaje przerwa zwana otworem (międzyprzedsionkowym) drugim (fora-men inlcialriate secundum).

Strumień krwi w obrębie pętli opuszkowo--knmorowej skierowany jest najpierw w kierunku ogonowym, następnie w prawo i wreszcie w kierunku czaszkowym, W miejscach gdzie strumień krwi uderza o ścianę, ulega odbiciu i zmienia kierunek, z warstwy sietdziowo-na-sierdziowej wyrastają pętle i pasma tkanki przeplatające się z uwypukleniami tkanki osierdzia, co prowadzi do wytworzenia beleczek mięśniowych (trabecuiae camear.) komór. Komory powiększają się na skutek obustronnego pogłębiania się, co prowadzi do zwolnienia przepływu krwi w odcinku, w którym kształtuje się przegroda międzykomorowa {ssptum inter-ventricu!aro) i bruzdy tniędzykomorowe (sulci inte/ventricu!are$): Rogi pólksiężycowatej przegrody stykają się z odpowiednimi poduszccz-kami przedsionkowu-kometowymi.

W miarę spłycania przestrzeni pomiędzy ramionami pętli opuszkowo-komorowej prawa strona kanału przedsionkowo-kornorowegu układa się grzbietowo ocf- ujścia opuszki. Na tym etapie rozwoju otwór pierwszy, kanał przedsionkowo-komorowy i otwór międzyko-morowy tworzą ciągły rozwór pomiędzy prawą i lewą stroną serca. Po zlaniu się poduszeczek przedsionkowo komorowych strumień krwi z lewego kanału przedsionkowo-komorowego wchodzi do lewej komory i wpływa poprzez otwór międzykomotowy do grzbietowej części ujścia opuszki. Ktew płynąca przez prawą komorę przechodzi do brzusznej części ujścia opuszki. Przecięcie się lewego grzbietowego i prawego brzusznego strumienia wywołuje spiralny ruch krwi zgodny z kierunkiem wskazówek zegara, zachodzący wówczas, gdy oba strumienie przechodzą przez opuszkę i pień tętniczy (tnmeus arteriosus) do worka aortał-nego. Łntwo_ ulegająca odkształceniom tkanka poduszeczek wyścielająca opuszkę r pień tętniczy modelowana jest przez spiralny przepływ obu strumieni krwi i- wytwarz.a rozdzielające je listwy spiralne. Rozpoczynają się one po prawej i po lewej stronic na ścianach worka nurtowego (saccus aorticus) pomiędzy IV i VI tukiem aorty. Śledząc przebieg listew w kierunku dośrodkowym widać, że obracają się one w pniu tętniczym spiralnie o 180“, tak że w miejscu połączenia opuszki i pnia (miejsce powstania zastawki półksiężycowatej) leżą ponownie po prawej i lewej stronie. Listwy przebiegają spiralnie również w opuszce, kończąc się na rogach przegrody międzykomorowej. Prawa listwa opuszkowa dochodzi do grzbietowego rogu przegrody, krzyżując srę z połączonymi poprzednio podtiszeczkami przed-

Komora

Kanały

<-■• .-...f^ró^flonkovffl    ....... luk aorty

łącząc się lwor?ą V/    ^Y

Osierdzie cS'^-'^

Wydłuża się ptrechodząc w piać tętniczy

Opuszka

Zatoka zyfna unosi się znad przegrody poprzecznej i wchodzi do jamy osierdzie

Osierdzie

wraz z komórkami "// —\V*opuszkę serca endothelium    Ji ...Ii,, komorą

tworzące* W .A] pierwotne)

zaw^zsk serca    ...... . .

P^ecfssonki ^Vf ^ pierwotne Zcrtoka zyfna*......

M- •    ^

Mieszajgęę sifj

strumienie prawy i te wy w wyniku przepływu

soirainegn    ' oddzielanie sii

njeruwrotci ściany    przedsionków

slawanHd

Pojawia się drugi luk aorty

¹ roz5Z0rza Się tworząc wor sortowy

■ Przedsionek lewy -Żyła-zasadnicza wspólna lewa ■'*

Żyła płucne ••■"

Żatoka żylna'

Zy\a zasadtiicza wspólna prawa

*1 Ujście zatokowe-‘ ‘¹ ‘ przo ri s »on k 0 we do prawego pned sionka 'Przecięty brzeg zyly wąlrobowo-sercowej jwawej

__Widok od

Przęgroda druga

Skośne przekroje __ w płaszczy /ni© poziomej

strony brzusznej

Ujście zatokowo-

przedsionkowe do Przegrodo

prawego mg ii zatoki między komoro v/a pierwsza

•    7. płucna

Zastawki żylne

•    Zarnykshir otwoui pierwszego

' Grzbiatowo poduszeczka wslcrdziowa przedsionkowo Przegroda międzykomotowa -'kumnrowa

Widok od strony grzbietowej

p j    łożysko Łożysko

Przegroda pierwsza pnia    _{x lni}

ulega prawa.,iu. plucrmgo *    •

co prowadzi    '-.j yw¥»<icj

do powstania ^--.jt,    Listwy spiralne

>,.-■ otworu mię- /    wraslające

dzypradsronfca-/ _PP j\~j _p, \ pomiędzy wego drugiego I .......... J-Ulf .3 strumienie

Polriczenie.....I""    / /    -i y .V

opuszkowo- i./''' d'—~^dSl ^{0 :} k' ^I -¹ pniowe Yed    J v P^ebiegu

/ 7? /'i    ^^!¥j( \

Komora U Ml i f-'U\^%4 I' -l !^Col"^or.^a ,    ,

^    \    /t i przedsionkowo*

kaiwl    / komorowy

przedsionkowo-    ~

komorowy

Odcięta przednia część serca

TWORZENIE PRZEGRODY OPUSZKOWO-KOMOROWEJ l PRZEGRODY POMIĘDZY T. GŁÓWNĄ 1 PNIEM PŁUCNYM

³    ■ Drci^a odpływu

z komcy lewej

Listwy spiralna

Zn wiązki ...

<-■♦■- -zHstgwek Poduszećika Łożysko H-ssuW¹ ^pólksięzycowaiych hrzuszna ptucne /

\^>\    T. wieńcowa lewa Obrói do pozycji

> Stożek tętniczy    ' z»imowar»ej P'**¹

T. wieńcowa prawa

Droga odpływu ₂ komory prawe)

Listwy    /p j

l " spiralne zlewają

się tworząc    IV

ciągłą spiralną \i/-J

Kumora piSWa    ^Kana( P'*«fcm.,ł<owo

komou>wy prawy

Przekroje przez połączenie opuszkowo- pntowe Podusze czka

grzbietowa Łożysko Pączki angio-aorulne    blostów

y^p.L

‘    1. gfćwrra    ^,ic,,DS,e3C>

Ul

Pleń płucny

sionkowo-komarowymi. Poczynając od obwo-    pochodzącą z prawej strony połączonych po-

du, listwy spiralne stykają się i zlewają ze sobą.    duszeczek przedsionkowo-komorowych. Tkań

ulegając: wzmocnieniu przez wrastające komór-    kn ta rozrasta się wzdłuż grzebienia przegrody

ki mięśniowe, i tworzą ciągłą przegrodę spiralną,    międzykomorowej, łącząc się z nią i z przegro-

rozdzielającą łożysko krwi aortaIncj i płucnej.    dą opuszkową i tworząc ostatecznie część blo-

Przegroda rozdziela opuszkę na część większą,    niestą przegrody międzykomorowej. W miejscu

stożek tętniczy (conus arteriosus) komory pra-    połączenia pomiędzy opuszką i pniem iętni-

wej i część mniejszą, stożek tętniczy aorty.    czym prawa i lewa poduszeczka przegrody,

Przerwa, pozostająca pomiędzy przegrodą    rozdzielone na dwie części, wraz z (nie wcho-

opuszkową i przegrodą rrtiędzykomorową zo- .dzącą w skład przegrody) poduszeczką z łoży-staje zamknięta przez, tkankę pocjuszęczkową, ¹ ska eortalnego i płucnego'tworzą zawiązki. \