230

230 5. UKŁADY I PRZEKSZTAŁTNIKI REZONANSOWE

Rys. 5.11. Układ komutacji szeregowej — transformatorowy: a) schemat układu; b) przebiegi czasowe napięć i prądów

włączenia tyrystora pomocniczego T_K, inicjującego proces komutacji, kondensator C_K jest naładowany do napięcia początkowego U_co (rys. 5.1 lb). Prąd i_c przeładowania kondensatora indukuje w uzwojeniu wtórnym transformatora napięcie skierowane przeciwnie do napięcia zasilania U. Powoduje to zmniejszenie się prądu tyrystora głównego i_TG i w chwili t₂ prąd ten osiąga wartość równą zeru.

Wyłączenie tyrystora głównego zmienia reaktancję uzwojenia pierwotnego transformatora T_r i częstotliwość rezonansową obwodu C_K-L_K. Prąd przeładowania kondensatora osiąga wartość równą zeru w chwili t_Ą i wyłącza wtedy tyrystor pomocniczy T_K. Od tej chwili napięcie U_p za pośrednictwem diody D₃ ładuje kondensator do napięcia U_c0, przygotowując obwód pomocniczy do następnego procesu komutacji.

Przy zmniejszaniu się prądu i_TG (w przedziale czasu ł, — t₂) indukcyjny obwód obciążenia (R — L) polaryzuje w kierunku przewodzenia diodę D₂. Prąd tej diody w czasie zmniejszania się prądu tyrystora głównego przeciwdziała zmniejszaniu się prądu obciążenia, a od chwili t₂ malejący prąd diody D₂ jest prądem obwodu obciążenia. Gdy prąd i_c obwodu pomocniczego przekroczy wartość szczytową (w chwili t₃), wówczas zmienia się kierunek napięcia indukowanego w transformatorze. Powoduje to włączenie diody D₁ i przepływ prądu w uzwojeniu wtórnym transformatora, co powtórnie zmienia parametry obwodu przeładowania kondensatora C_K.

Zmiana kierunku napięcia transformatora U_Tr wyznacza czas T_K ujemnej polaryzacji wyłączanego tyrystora głównego.

W podobny sposób przebiega proces wyłączania tyrystora głównego 7j w układzie na rys. 5.12a, w którym kondensator C_K i tyrystor pomocniczy (komutacyjny) T_K są przyłączone równolegle do dławika L_K1. Napięcie począt-