232 233 (4)

Łów jonizacja śródmózgowa daje przekrwienie czynne i zwiększenie ciśnienia tętniczego w naczyniach siatkówki oraz rozszerzenie naczyń tętniczych w obrębie ucha środkowego, również po stronie przeciwnej do oka elektryzowanego. Zmiany wazomotoryczne po jonizacji śród-mózgowej mogą być wyjaśnione odruchowym działaniem jonów na receptory nerwu trójdzielnego i układ współczulny (zakończenia receptorów w skórze powiek i zwój rzęskowy).

Przenikanie jonów jodu do śródmózgowia po jonizacji udowodnił Paschetta używając izotopu J¹³¹, natomiast przenikanie jonu wapnia nie zostało udowodnione. Zastosowany wyłącznie przepływ prądu galwanicznego ww. zmian wazomotorycznych nie wywołuje.

Jonizacja śródmózgowo-rdzeniowa wapniowa lub jodowa wg Bourguignona

Zabieg pod nadzorem lekarza. Ułożenie elektrod ocznych jak w jonizacji śródmózgowej. Elektroda bierna (4x6 cm) ułożona jest na lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Natężenie prądu 2—3 mA. Czas zabiegu 20 minut. W serii: 6 zabiegów co dzień, 9 co drugi dzień. Wskazania: porażenia połowicze, stwardnienie rozsiane (selerosis multiplex).

Jonizacje śródmózgowe (wg modyfikacji autora)

Modyfikacja metody jonizacji śródmózgowej polega na przygotowaniu specjalnych tamponów ocznych z gazy, dodatkowej warstwy pośredniej i zastosowaniu większych rozmiarów elektrod.

Ryc. 123. Sposób przygotowania tamponu ocznego

Ryc. 124. Elektroda czynna do jonizacji śródmózgowej lub jonizacji gałki ocznej

Tampon oczny: serwetkę z gazy (40 x 60 cm) składamy wielokrotnie, aby uzyskać wymiary 5 x 20 cm, a po zwilżeniu 10 ml roztworu leku składamy dalej tampon trzywarstwowo do rozmiaru 5 x 6,5 cm (wg ryc. 123). Podkład pośredni z prostokąta gazy (50x60 cm) składamy do uzyskania wymiaru 5 x 15 cm. Elektrody oczne są owalnymi płytkami z folii cynowej (3x4 cm) (ryc. 124). Na zewnętrznej powierzchni elektrody układamy przewód z obnażoną izolacją. Druciki miedziane układamy na środku elektrody pozostawiając 1 cm przewodu w izolacji od brzegu elektrody. Powierzchnię pokrywamy przylepcem. Druga strona elektrody jest powierzchnią czynną. Przewody obu elektrod ocznych włączamy do wspólnego zacisku. Elektroda bierna ma wymiary 5X6 cm.

Prąd stały galwaniczny pobieramy z aparatu wyposażonego w prostowniki lampowe lub selenowe, precyzyjny miliamperomierz z dokładnie wycechowaną skalą jednostkową i sprawdzone oznaczenia biegunowe. SEM na zaciskach potencjometru powinna być technicznie obniżona do 15 woltów. Obowiązuje sprawdzenie uziemienia masy aparatu.

Wykonanie zabiegu: Na dokładnie zamknięte powieki układamy płatek gazy sterylizowanej, a na nim tampon oczny wysycony roztworem leku (10 ml 1% CaClą; 10 ml 1% KJ; 10 ml 0,5—1% roztworu nowokainy, w zależności od rodzaju jonizacji). Oba tampony oczne powinny dobrze wypełniać oczodoły. Podkład pośredni zwilżony ciepłą wodą (przegotowaną) pokrywa oba tampony oczne. Układamy na nim symetrycznie na gałkach ocznych dwie elektrody czynne. Przewody elektrod są wyprowadzone od strony bocznych brzegów każdego oczodołu. Układamy pasek z folii igielitowej celem zabezpieczenia wilgotnych podkładów. Opaska elastyczna ustala położenie elektrod, przy czym nie należy wywierać ucisku na gałki oczne (ryc. 125).

Ryc. 125. Jonizacja śródmózgowa (ułożenie tamponów, podkładu i elektrod)

Przewody włączamy do zacisku biegunowego o oznaczeniu zależnym od rodzaju wprowadzanych jonów.

Elektroda bierna z podkładem wilgotnym ułożona jest na karku tuż poniżej potylicy. Przewód włączony jest do zacisku biegunowego o znaku przeciwnym w stosunku do elektrod czynnych. Natężenie prądu od 1,5 do 3 mA (dawka na obie gałki oczne). Włączając prąd zwiększamy jego dawkę powoli. Rozpoczynamy leczenie od dawki słabej (1,5 mA) stopniowo ją zwiększając podczas kolejnych zabiegów i w zależności od tolerancji chorego. Wskazane jest psychiczne przygotowanie chorego i ewentualne przeprowadzenie wstępnego, krótkotrwałego zabiegu.

Czas zabiegu wynosi od 15 do 30 minut.

W jonizacji nowokainowej natężenie prądu wynosi od 1,5 mA do maksimum 2 mA, czas zabiegu 10—15 minut.

233