Agnieszka Olczak - Zabawy w rok jako sposób uczenia sif przez dzieci... 97
Zabawy w role uczą działania wspólnotowego
Zabawy w role dają dziecku nic tylko sposobność odkrywania własnych możliwości i kształtowania się rozmaitych cech osobowości. Pomagają one również w nabywaniu jeszcze innych, ogromnie ważnych dla dziecka kompetencji, mianowicie: umiejętności funkcjonowania w grupie, wspólnego działania, odkrywania własnego miejsca w świecie.
Zabawa w role jest naturalnym sposobem zaspokajania napierających potrzeb społecznych - chęci bycia wśród dzieci, pozyskiwania ich akceptacji, sympatii. Jcsr wyrazem nadziei na stworzenie wspólnoty i może pomocna w przywróceniu wewnętrznej równowagi i nawiązaniu konraktów społecznych29. Widoczne jcsr ro w wiciu zabawach, przedstawię tu przykład jednej z nich:
Dziewczynki bawią się w dom. Podchodzi do nich chłopiec z pytaniem, czy może przyłączyć się do zabawy. Jedna z dziewczynek wyraża zgodę, jednak pod jednym wa runkiem, że pójdzie na zakupy i posprząta w domu, ho ona teraz zajmuje się ..dzieckiem”. Chłopiec, chcąc bawić sic z dziewczynkami, przystaje na ich warunki. Dalej zabawa tocz}* sic według pomysłu dziewczynek.
Miedzy partnerami zabawy występują dwa rodzaje stosunków. Jeden wynika z przyjętej roli i jest podporządkowany jej wymaganiom, jej zabawowym celom i potrzebom. Natomiast drugi rodzaj stosunków ma charakter realny i osobisty -narzucony koniecznością przebywania razem i zamiarem wypełnienia pewnych społecznych obowiązków koleżeńskich, wynikających z tematu zabawy'19. Każde dziecko ma naturalną potrzebę bycia akceptowanym, łubianym, zapraszanym do wspólnych zabaw. To mobilizuje jc do przestrzegania zasad, reguł. Dzieci zdają sobie sprawę, żc są obserwowane i oceniane przez, rówieśników. Wyraźnie widoczne jcsr ro w poniższym przykładzie zabawy w lekarza:
1 OMEk: Dzień dobry, co pani dolega?
ANIA: Bardzo źle się czuję i nic wiem, co mi jest.
TOMEK: Broszę tu stanąć, zobaczę pani gardło i zbadam panią.
ANIA: I będzie pan wiedział, co mi jest?
TOMEK: Nie wiem.
ANIA: Jak to nie wiesz, przecież musisz mi powiedzieć, bo jesteś lekarzem.
Jeśli mi nie powiesz, będę musiała pójść do innego lekarza.
TOMEK: No dobrze, jak cię zbadam, to powiem, na co jesteś chora.
Wszystkie dzieci chcą, by wydarzenia zabawy szły w określonym kierunku i porządku, by były możliwie najbliższe znanej dzieciom z obserwacji rzeczywi
’K R. Sułkowski: Zabawa, Studium...- dz. cyt., s. 81. *" W. J. Dyner: Zabawy tematyczne..., dz. cyt., s. M.