23 (345)

przede wszystkim od ilości żółtka w komórce jajowej), albo w końcowych etapach rozwoju (np. u larw). Jaskrawym przykładem braku zachowania sekwencji filogenetycznej w rozwoju ontogenetycznym jest pojawianie się _w rozwoju takich specjalizacji zarodkowych owodniowców (Amniota), jak owodnia i omocznia znacznie wcześniej, niż cech wspólnych wszystkim żuch-wowcom (Gnathostomata), np. zawiązków szczęk i szkieletu kończyn parzystych. A przecież owodniowce są tylko jedną z podgrup w obrębie żuchwow-| ców. Wnioskowanie o filogenetycznym kierunku zmian cechy z sekwencji trozwojowych może być utrudnione także w przypadku neotenii (opóźnienia

u zwoju____somatycznego) i progenezy (przyspieszenia dojrzewania^-płciowego

dem rozwoju somatycznego). Oba te procesy prowadzą do zachowania osobników dojrzalych^cech z wcześniejszych etapów rozwoju ontogenetycz-gęgo (pedomorfoza).

W linii filogenetycznej prowadzącej do taksonu 2 zaszła zmiana a => a', w taksonie ozostała w formie a. W materiale kopalnym w młodszych osadach znaleziono formę 1, tszych formę 2, z czego można by fałszywie wnioskować o kierunku zmiany cechy a

erunku zmian można czasami wnioskować z danych paleontologicznie jest np. w przypadku świetnie zachowanego szkieletu praptaka czy danych paleontologicznych związanych z wczesną historią różnico-SjjS ssaków. Ale i to kryterium może być zawodne, np. wtedy, gdy cecha ‘Orficzna zostanie zachowana tylko u formy znalezionej w młodszych * (ryc. 7.3.).

7.2. Tworzenie hipotez filogenetycznych

żadna z metod ustalania kierunku zmian cech nie jest niezawodna, lość wielokrotnie została wykazana w badaniach filogenezy róż-fł Analizy filogenetyczne przeprowadza się najczęściej biorąc pod

293