poprzedniej i tak fonacyjne są trudniejsze od oddal wych, logorytmiczne od fonacyjnych, słuchowe od lu| rytmicznych, usprawniające motorykę narządów nu nych od słuchowych (choć w tym przypadku mogą \ stępować różnice, np. niektórym dzieciom większą trj ność sprawiają ćwiczenia słuchowe), zaś najwi< / kłopotów sprawiają ćwiczenia artykulacyjne. Nie zna to, że ćwiczenia następnej grupy można rozpoc dopiero po zakończeniu ćwiczeń z poprzedniego stawu. Wzajemne zależności i cele tych ćwiczeń zost omówione przy charakterystyce poszczególnych stawów i to decyduje o ich wzajemnych z wiązka Proponowane ćwiczenia podane są w znacznej w i szóści w formie zabawy, co znacznie ułatwia pri z dziećmi i przyspiesza osiągnięcie zamierzony efektów. Niektóre (np. część słuchowych i artykuł cyjnych) potraktowane zostały jako element prac obowiązku, jaki dziecko ma wykonać, aby nauczyć | mówić poprawnie. Zamieszczone w książce ćwiczet nie wyczerpują wszystkich możliwości i nie to by celem tej pracy. Mają one być inspiracją do powst wania nowych, ciekawych ćwiczeń w formie żaba powinny dać początek wielu interesującym pomysło! które wprowadzone w życie pomogą dzieciom w nau poprawnej wymowy.
Oddychanie jest czynnością fizjologiczną, niezbędną do życia w ogóle. U niektórych dzieci jest ono nieprawidłowe (wynika to z nieukończonego procesu dojrzewania psychoruchowego dziecka), co można zaobserwować w czasie ich mówienia.
Odpowiednie ćwiczenia oddechowe usprawniają aparat oddechowy, zwiększają pojemność płuc, kształcą ruchy przepony, uczą ekonomicznego zużywania powietrza w czasie mówienia, różnicują fazy oddychania (wdech — wydech), wydłużają fazę wydechową, a także działają uspokajająco po większym wysiłku fizycznym lub psychicznym. Truizmem stało się twierdzenie, że mówimy ,,na wydechu”, jednak w przypadku dzieci,
25