Prnkład. Dane są elcmenly linii pozycyjnych: Ah 2,2', Ax — 218° dla momentu Tx =■ 22h 36* i Ah2 = —1,8', A2 = 136° dla momentu T2 =» 22b 40m, KDw 240°, vw 15 węzłów oraz współrzędne pozycji zliczonej tps = 30° 17,8' N, /, 62° 13,3'W dla momentu T2. Obliczyć współrzędne pozycji obserwowanej
metodą analityczną.
Rozwiązanie:
1. Oblicza się Ahx. W tym celu poprawia się Ah o wartość A
A =* l— • co*(218°-240°) - 1 • 0.92 - 4-0,92',
60
Ah[ * -2.2'4-0,9' - -U'.
2. Podstawiając elementy obu linii pozycyjnych do wzorów (15.4), otrzymuje się układ równań
-0,78 A*-0,53* A). - -1,3,
-0,72- A<p -0,59 AX - -1,8.
3. Korzystając ze wzoiów' (15.5) i (15.6) lub innych, oblicza się przyrosty A(p AX
A(p
-0,77-0,95 = \J2 -0.84 0,84
4-2.0',
Al - t-1^-94 - -0,55'.
-0,84
*
4. Oblicza się ze wzoiów (15.7) współrzędne pozycji obseiwowancj
<p9 - 4-30° 17,8' 4- 2,0 - 4-30" 19,8', Xa = -62° 16,3'—0,55 - -62° 16,9'.
Inną metodą analitycznego określania współrzędnych pozycji jednoczesnej obserwowanej z dwóch ciał niebieskich jest metoda oparta na wykorzystaniu równań kół
pozycyjnych na sferze.
Jeżeli obserwator dokona pomiarów jednocześnie dwóch wysokości hx i h2% w momentach Tx i T2, dwóch znanych gwnazd G, i G2* to na podstawie tych pomiarów można napisać dwa równania kół pozycyjnych. Należy zaznaczyć, że w wypadku gdy wysokości nic odnoszą się do jednego momentu, należy obserwacje sprowadzić do wspólnego momentu i pozycji. Równania obu kół pozycyjnych mają postać
sinh, - sinę>„ • sin<5,4-cosę>„ • cos£, cos(ft +X0)f \ sin h2 = sin <p9 • sin S2 4- cos <pc • cos ó2 • cos (i2 4- a.) , |
gdzie:
ht, ha — wysokości astronomiczne dał niebieskich. *
/1, /j — gryniczowskic kąty godzinne ciał niebieskich, óttÓ2 — deklinacje ciał niebieskich.
289
19 — Aaironawigacia