28 (655)

28

refrakcji. Standardowa dokładność tego typu pomiarów geodezyjnych jest bardzo duża i wynosi 10^-6 (1 mm na 1 km odległości pomiędzy stacjami obserwacyjnymi).

Opracowano wiele systemów technologii pomiarów statycznych głównie na potrzeby geodezji i technologii pomiarów kinematycznych na potrzeby nawigacji.

Technologie statyczne względnych pomiarów GPS, mające zastosowanie w różnych pracach geodezyjnych do wyznaczania różnic współrzędnych, wymagają jednoczesnego stosowania przynajmniej dwóch odbiorników. Odbiorniki uczestniczące w pomiarze są stacjonarne w ciągu całego okresu pomiaru. Czas pomiaru (sesji obserwacyjnej) zależy głównie od wymaganej dokładności wyznaczenia różnic współrzędnych i od odległości między punktami stanowisk odbiorników GPS. Wynosi on obecnie w granicach od kilkudziesięciu minut do kilku dni w pomiarach krajowych sieci odniesienia (osnów podstawowych) i pomiarach geo-dynamicznych.

Technologie pomiarów kinematycznych wymagają jednoczesnego udziału dwóch odbiorników, z których jeden jest stacjonarny, a względem niego wyznacza się położenie drugiego odbiornika GPS umieszczonego na obiekcie poruszającym się (samolocie, okręcie itp.).

Istnieje wiele pośrednich technologii pomiarów satelitarnych GPS, są produkowane zróżnicowane dokładnościowo odbiorniki GPS, należy też sądzić, że dalszy rozwój tych technologii pomiarowych spowoduje ich znacznie szersze zastosowanie w pomiarach osnów geodezyjnych i w pomiarach z zakresu geodezji inżynieryjnej.

1.6. Skale map. Kartometria

Mapą nazywamy obraz powierzchni Ziemi lub jej części przedstawiony na płaszczyźnie w odpowiedniej skali za pomocą znaków umownych i opisów informacyjnych. Skala mapy wyraża stosunek długości poszczególnych odcinków na mapie do długości ich rzutów poziomych w terenie. Zależność tę wyrażamy wzorem:

(1.9)

X₌_d M D

gdzie: M - mianownik skali mapy,

d - długość obrazu odcinka na mapie,

D - długość tego odcinka w terenie (w rzucie poziomym).

Skale mapy zapisujemy zawsze w postaci ułamka, którego licznik jest równy jedności. Mianownik skali wyraża, ilu jednostkom długości w terenie odpowiada