74 Rozdział 3
nego, może najlepszemi przedstawicielami pierwotnego typu murzynów, który odtąd zmieni się w rozmaitych szczegółach po rozpostarciu się na ogromnych przestrzeniach świata. Rasę murzynów afrykańskich z jej cechami osobliwemi — czaszką wazką, szczękami wystającemi, skórą czarno-brunatną, włosami wełniste-mi, nosem spłaszczonym i wargami pełnemi, wywiniętemi — opisaliśmy wyżej. Typ ich przedstawia się może najdoskonalej w narodach blizkich równika, jak w Gwineji, ale rozciąga się daleko i szeroko po lądzie, cieniując się na jego pograniczach przez skrzyżowanie z rasami jaśniej zabarwionemu, jak berbcrowie na okrainie północnej i arabowie na wschodniej. Zauważono, że w miarę posuwania się rasy ku południowi do Konga i krain kafrów, barwa skóry i rysy murzyńskie nie występują tak mocno i sprawiają takie wrażenie, jak gdyby wędrówka ze stref środkowych do nowych klimatów zmieniła nieco typ. Pod tym względem najwybitniejsze są mało wyrosłe plemiona hotentocko-buszmańskie Afryki południowej (patrz rysunki S, 12 c), bo zatrzymawszy wiele cech murzyńskich w czaszce ważkiej, włosach kędzierzawych i kształcie rysów, mają skórę zabarwioną jaśniej — bmnatno-żółto.
Rys. 24. Ahetka z wysp Filipińskich.
Niepodobna przypuścić, że stało się to wskutek skrzyżowania typu murzyńskiego z rasą jaśniejszą i istotnie niema żadnego dowodu istnienia takiej rasy, któraby połączyła się z niemi. Jeżeli buszman stanowi szczególną odmianę murzyna, jest to doskonały wypadek przeobrażenia się ras, umieszczonych w warunkach nowych. Wracając do Azji południowej, znajdujemy na półwyspie Malajskim i Filipinach
nieliczne plemiona leśne, widocznie spokrewnione z adamańczykami i obejmowane ogólną nazwą negritosów (t.j. „małych czarnych”). Zdają się, że należą one do rasy, która kiedyś szeroko rozpościerała się po tej części świata i której szczątki zmuszone były przez silniejsze rasy nowoprzybyłe szukać schronienia w górach. Rys. 24-ty wyobraża przedstawicielkę jednego z nich — ahetów z wyspy Luzon.
R\js. 25. iMslanezyjczycy.
Nakoniec idą szeroko rozlane i złożone odmiany rasy murzyńsko-wschodniej w krainie znanej pod imieniem Melanezji, Wysp Czarnych — ciągnące się od Nowej Gwineji do Fidżi. Grupa rozmaitych wyspiarzów (rys. 25), należących do misji biskupa Pattesona, wskazuje wy raźne podobieństwo do murzynów afrykańskich, chociaż z pewnemi wybilncmi znamionami różnicy — w lukach brwiowych wypuklejszych i nosie wydatniejszym, nawet orlim, co stanowi uderzające przeciwieństwo z afrykaninem. Melanezyjczycy około Nowej Gwineji są zwani papuań-czykami od włosów wełnistych (malajskie papuwah — kędzierzawy), które często wyrastają w ogromne wiechcie. Wielka rozmaitość barw skóry w Melanezji, od brunatno-czarnej do czekoladowej i orzechowo-brunatnej, dowodzi, że odbywały się tu liczne krzyżowania z ludnością jaśniejszą. Zmieszanie to występuje u nadbrzeżnych mieszkańców Fidżi, gdzie .radą 'ciemna malanezyjska jest istotnie przeważającą, lecz skrzyżowana z jaśniejszą polynezyjską, do której należy wiele narzeczy i cywilizacja wysp. Nakoniec tasmańczycy byli ludem daleko odsuniętym, należącym do murzynów wschodnich.
W Australji, tej rozległej lądo-wyspie, której rośliny i zwierzęta nie są takiemi, jak w Azji, lecz wydają się pozostałością dawno upłynionego okresu dziejów ziemi,