2 (2788)

Dlatego trzeba za wszelką cenę propagować i skutecznie finansować szkolenie młodzieży. Natomiast proces szkolenia należy uatrakcyjnić, aby coraz więcej dzieci pojawiało się w polskich klubach. Podstawową przesłanką uatrakcyjnienia procesu szkolenia powinno być położenie nacisku na kształtowanie i doskonalenie umiejętności w formie gier.

Forma gier powinna zostać ujęta w pewne ramy metodyczne które trenerom pracującym z młodzieżą pozwolą skutecznie i wszechstronnie oddziaływać na szkolonych zawodników. Proponuję następujące założenia metodyczne.

1)    Gry powinny się toczyć na boiskach w zależności od wieku ćwiczących. I tak u orlików i trampkarzy młodszych należy preferować gry 4:4, 6:6 na boisku

0    wielkości 20x40 m. Maksymalny wymiar boiska przy grach treningowych to, moim zdaniem, 1/2 boiska piłkarskiego. Bardzo ważne jest stosowanie małych bramek (2x5 m) w tej kategorii wiekowej. W pozostałych grupach wiekowych boisko i wielkość bramek powinny być uzależnione od zadań stawianych przez trenerów.

2)    Należy stosować zwiększone wymagania wobec wyróżniających się, ponieważ w młodszych kategoriach wiekowych jest bardzo duże zróżnicowanie umiejętności, a często bywa też, że „gwiazdy” z drużyn trampkarzy nie potwierdzają swoich umiejętności później, co świadczy moim zdaniem o tym, że w pewnym okresie szkolenia trening nie występowały odpowiednie bodźce. Formą realizacji może być trening indywidualny, zajęcia ze starszymi zawodnikami, trudniejsze zadania w grze, np. gra bez przyjęcia piłki, gra „słabszą” nogą, itp.

3)    W każdej grze oprócz zdobycia i obrony bramki stawiamy określone zadania taktyczne, np. od powrotu na określoną strefę boiska po stracie piłki, do krycia każdy swego. Trener musi ocenić realizację zadań

1    jeżeli zajdzie potrzeba, powinien je w trakcie gry korygować. Takie podejście tworzy nawyk do realizacji zadań w grze, a co za tym idzie, buduje zasady współpracy i współodpowiedzialności zawodników za wynik gry.

4)    Nauczany w danej fazie szkolenia element techniczny musi występować w grze i skuteczne jego wykonanie powinno być premiowane, np. podwójną punktacją za zdobycie bramki głową lub uderzeniem bez przyjęcia piłki.

5)    Musimy w trakcie zajęć szkoleniowych preferować skuteczność i szybkość wykonania zadania. Chodzi

0    to, aby tworzyć nawyk do szybkiego rozpoczynania

1    prowadzenia gry oraz podejmowania walki o odebranie piłki zaraz po jej utracie.

6)    Należy pamiętać, że zawodnicy postawione im zadania wykonują w sposób dla siebie najwygodniejszy. Jeżeli łączy się to ze skutecznością, ingerencja trenera powinna być bardzo wyważona. Pamiętać należy, że to, co jest skuteczne wśród trampkarzy, nie zawsze wychodzi w grupie juniorów. Zawodnik może myśleć o sukcesie w danym meczu, trener musi myśleć perspektywicznie. W przypadku braku skuteczności wykonania należy korygować błędy w taki sposób, aby zawodnik był aktywny i brał świadomy udział w tym procesie. Trzeba poprawić błędy kolejno rozpoczynając od tych, które mają największy wpływ na brak skuteczności w grze.

7) Opanowanie zakładanego na pewnym etapie elementu technicznego i umiejętne realizowanie określonych działań taktycznych, musi powodować podniesienie wymagań i zmianę warunków gry w zakresie wielkości boiska, ilości zawodników i zadań w grze.

Autorzy innych publikacji (1) zaproponowali kilka zasad nauczania, które należy stosować do prowadzenia zajęć szkoleniowych w formie gier zadaniowych.

Są to:

-    zasada bezpośredniej celowości ruchu,

-    zasada ekonomii działania,

-    zasada walki o piłkę.

Chciałbym zaproponować jeszcze dwie, które, moim zdaniem, należy akcentować i realizować w trakcie szkolenia:

Zasada proporcji - polega na tym, że szkoląc w sposób uniwersalny zawodników do realizacji różnorodnych zadań na boisku w trakcie gry, musimy zachować i rozwijać ich indywidualne predyspozycje do wykonywania specyficznych zadań na boisku. Rola zawodnika na boisku w grze musi być wyznaczona na podstawie umiejętności oraz, co jest niezwykle istotne, na bazie jego predyspozycji psychicznych.

Zasada woli walki - w grze każda sytuacja wymaga zaangażowania maksimum sił i umiejętności. Nigdy nie wolno rezygnować z walki o zwycięstwo i lepszy wynik. Nie można przyzwyczajać się do porażek i ich tłumaczyć Trzeba stwarzać trudne sytuacje (gra w zmniejszonym składzie, gra bez bramkarza, gra od niekorzystnego wyniku), w których przezwyciężenie słabości ma olbrzymie znaczenie psychologiczne i bardzo procentuje w trakcie realizacji zadań treningowych i meczowych.

Chciałbym przedstawić kilka kompleksowych rozwiązań, których celem jest nauczanie i doskonalenie określonych umiejętności technicznych i ich realizacja w warunkach gry:

A.    Kształtowanie i doskonalenie aktywnego i celowego poruszania się po boisku.

B.    Kształtowanie i doskonalenie umiejętności utrzymania się przy piłce w warunkach gry 1x1 oraz w grze całego zespołu.

C.    Kształtowanie i doskonalenie umiejętności zmiany rytmu i tempa gry oraz przeniesienia środka ciężkości gry w zależności od sytuacji na boisku.

D.    Kształtowanie i doskonalenie różnych form uderzenia na bramkę w formie zabaw, gier i ćwiczeń.

ZESTAW ZABAW, ĆWICZEŃ I GIER KSZTAŁTUJĄCYCH AKTYWNE I CELOWE PORUSZANIE SIĘ PO BOISKU

1. W dostępnej literaturze (3) można znaleźć wiele zabaw, które w bardzo korzystny sposób kształtują poruszanie się po boisku i wpływają na poprawę takich cech, jak: szybkość, zwinność i wytrzymałość. Podam przykład kilku: „Przedostań się za linię”,