1. które określamy jako stanowisko najmniej krytyczne odróżniające to, co empiryczne od tego, co czysto bytowe
2. odrzuca problematykę onkologiczną teorio-bytową
3. odróżnia to, co empiryczne od tego, co bytowe, łączy w sobie podejścia ilościowe i jakościowe w badaniach i pozostawia do wewnętrznego uznania poszczególnym dyscyplinom społecznym.
4 ^
ó.odrębność sytuacji badawczej w naukach społecznych
Sprowadza się do dwóch podstawowych funkcji:
a. stosunku badacza do badanych przez niego zjawisk społecznych i związków pomiędzy nimi
b. zjawiska społeczne należą zawsze do konkretnej całości społecznej i są tylko przejawami tej rzeczywistości społecznej. Natomiast całości społeczne mają charakter dziejowy, podlegający zmianie w ramach poszczególnych formacji cywilizacyjnych.
W naukach przyrodniczych obserwacja danego wycinka rzeczywistości jest impulsem z zewnątrz ten wycinek rzeczywistości jest nie tylko obserwowalny ,ale i analizowany , opisywany i uogólniany. W naukach przyrodniczych badacz jest obiektywny, ma dystans do badanego obiektu pozwala to wraz z metodami, techniką i narzędziami na mierzalności (astronomia, fizyką astrofizyką biologia).
W naukach humanistycznych badacz jest cząstką badanej przez siebie rzeczywistości społecznej i jest mu trudno zachować dystans do niej. Pojawia się niniejsza lub większa sfera subiektywizmu i emocjonalności. Pojawia się problem intersubiektywnej kontrolowalności.
Metoda naukowa to całokształt sposobów docierania do prawdy i jej przedstawienia. Metoda naukowa musi byc przystosowana do przedmiotu badań, ale niektóre zasady pracy badawczej są uniwersalne. Na początku badacz formułuje temat , przedstawienia przedmiot swoich badań oraz cel jaki zamierza osiągnąć .Celem badań jest zdobycie wiedzy na interesujący badacza temat.
Wyróżniamy różne sposoby, metody zdobywania tej wiedzy, takie jak :
metoda obserwacyjna ,krytyka źródeł,metoda ankietowa, metoda eksperymentalna ,metoda
statystyczna,metoda sondażu diagnostycznego itd.
Metody te w różnych naukach znajdują różne zastosowanie.
Zgodnie z definicją Stefana Nowaka metodologie, możemy definiować jako zbiór metod badawczych, który może być definiowany na rożnych poziomach ogólności i uszczegółowienia.
Zbiór taki może zawierać/stanowi:
1) bazę metodyczną. W danej gałęzi nauki stanowi bazę odmienną dla nauk humanistycznych i przyrodniczych.
2) bazę metodyczną określonej dyscypliny naukowej w obrębie konkretnej gałęzi nauki (np. metody badawcze socjologii)
3) bazę metodyczną subdyscypliny, czy dyscypliny szczegółowej w ramach danej dyscypliny.
4) Stwierdzenie, że zbiór taki może zawierać
5) bazę metodyczną określonej wiedzy w ramach danej dyscypliny naukowej
a) sięganie do statusu poznawczego danej dyscypliny naukowej
b) dotyka tego, co wiąże się z tym co określamy jako podejście interdyscyplinarne.
2