2 (782)

Konspekt do ćwiczeń z neurologii dla studentów Fizjoterapii. Opracowała dr Joanna Stożek

Choroba Parkinsona (drżączka poraźna)

Jest to choroba zwyrodnieniowa o.u.n z największymi zmianami anatomicznymi w istocie czarnej: klinicznie stwierdza się plastyczne wzmożenie napięcia mięśniowego, spowolnienie (oraz zubożenie) ruchowe oraz rytmiczne drżenie spoczynkowe.

Etiologia nie jest znana. Duże znaczenie ma czynnik wieku, gdyż najczęściej choroba rozwija się między 50 a 65 rż; zdarzają się jednak przypadki zachorowania przed 40 rż. Wydaje się, że czynniki toksyczne zawarte w środowisku człowieka mogą przyspieszać związany z wiekiem zanik neuronów w substancji czarnej. Nadal dyskutowana jest rola czynnika genetycznego i zakażenia wirusowego w etiologii choroby Parkinsona.

Występowanie. Jest to jedna z częstszych chorób układu nerwowego.

Na podstawie badań epidemiologicznych szacuje się, że choroba Parkinsona występuje z częstością 150 przypadków na 100 000 osób (0,15%), także ocenia się, że corocznie zapada na nią 10-20 ludzi na 100 000 mieszkańców. Obserwuje się stały wzrost częstości choroby Parkinsona, co związane jest z przedłużeniem życia człowieka.

Objawy kliniczne. Choroba powstaje powoli. Wczesnymi objawami mogą być: rzadkość mrugania, lekkie ogólne zubożenie i/lub spowolnienie ruchowe, uczucie niemocy i ociężałość. Pisanie i inne ruchy precyzyjne zaczynają sprawiać trudności, zmienia się charakter pisma: litery stają się drobne. Zwykle nieco później pojawia się drżenie spoczynkowe, często najpierw tylko w jednej kończynie górnej. Kończyna ta podczas chodzenia nie wykazuje wSpółrućhu balansowania. Pojawia Się wzflióźenió ńapięćia rinęśniówćgó, twafz Staje Się hipomimiczna.

Rozwinięty obraz choroby. Na typowy obraz chorobowy składają się trzy główne objawy (triada parkinsonowska):

I.    sztywność pozapiramidowa

II.    zubożenie ruchowe (akirteza)/hipokineza i spowolnienie ruchowe (bradykinezja)

III.    rytmiczne drżenie spoczynkowe

(zespół hipertoniczno - akinetyczny.)+ zaburzenia odruchów postawnych

I.    Sztywność pozapiramidowa cechuje się stałym wzmożeniem napięcia mięśniowego. Pierwszą cechą charakterystyczną tego plastycznego wzmożenia napięcia jest to, że we wszystkich fazach rozciągania mięśnia napotykamy równomierny opór (objaw „rury ołowianej”). Oziębienie ciała powoduje wzrost napięcia natomiast ogrzanie - obniżenie.

Bardziej szczegółowe badanie wykazuje oprócz „ spoczynkowego” wzmożenia napięcia mięśniowego patologiczną pobudliwość mięśni na rozciąganie: bierne, szybkie rozciągnięcie mięśnia powoduje jego skurcz i wzrost napięcia. Bierne skrócenie mm przez zbliżenie jego przyczepów też wywołuje czynny jego skurcz i wzrost napięcia ( odruch adaptacyjny - adaptacyjne napięcie Foerstera). Napięcie to utrzymuje się przez jakiś czas: mówimy o odruchu fiksacyjnym. Obydwa odruchy nazywamy odruchami zatrzaskowymi.

Często występuje objaw „koła zębatego”: podczas biernego rozciągania mięśnia napotykamy szereg następujących po sobie oporów.

II.    Zubożenie ruchowe (akinezał i spowolnienie ruchowe fbradykineział

Hipokineza/akineza- oznacza niemożność (lub co nąjmniej duże trudności) zainicjowania dowolnego ruchu oraz nagłe zahamowanie ruchu w trakcie jego wykonywania.

Bradykinezja oznacza wolniejsze wykonywanie ruchu.

Zostają zaburzone zarówno ruchy automatyczne (reaktywne! jak i dowolne. Ruchy automatyczne ulegają opóźnieniu, czasem w ogóle nie występują.

Chory traci też zdolność wykonywania szybkich i sprawnych ruchów dowolnych. Ruchy zaczynają się z opóźnieniem i są spowolniałe (bradykinezja). Uderzające jest zubożenie mimiki. Twarz staje się nieruchoma jak maska (twarz maskowata).

Charakterystycznym zmianom ulega pismo. Stopniowo zanika jego płynność, litery staja się „niepewne, drżące” i drobne - mikrografia Mowa staje się monotonna, cicha (dysfonia), spowolniała (bradylalia), niewyraźna (dysartria).