314 315 (8)

314

Czfić III. Podstawy makroekonomii

Rozdział II. Budżet państwa. Polityka fiskalna

315

Kraje	1986	1990	1995	2000	2003 ]
Australia	36.7	34.8	35.9	36.9
Austria	51.9	50.6	52.0	50,8	50.4
Belgia	4S.8	46,6	483	493	49.9
Czechy			42.8	40.0	403
Dania	56.6	56.0	58.0	573	57.4
Finlandia	51,9	54.0	55.7	56.1	53.6
Francja	49.5	48.6	493	51.1	50.4
Grecja	35.6	34.5	39.9	47.7	45,1
Hiszpania	36.6	39.5	38.4	39.0	39.4
Holandia	52.4	49.4	473	47.5	463
Irlandia	43.7	40.4	39.4	363	343
Islandia	36.5	39.1	40,7	453	453
Japonia	30.6	34.2	31.4	31.1	30.9
Kanada	40.4	42,9	43.2	44.1	41.2
Korca	20.4	23.0	24.8	303	32.6
Luksemburg		48.1	47.6	44.9	463
Niemcy	44.2	423	46.1	47.1	4S3
Norwegia	54.1	55,4	55.0	58,4	583
Nowa Zelandia		48.9	44.9	41.7	423
Polska			44.8	42.8	42.6
Portugalia	33.4	353	39.6	423	43.9
Słowacja			54.0	513	423
Szwecja	60.7	63.1	60.2	60.8	593
USA	31,7	32.1	333	35.1	31.0
Węgry			493	44.9	43.1
Wielka Brytania	42.9	40.7	38.9	40.9	39,9
Włochy	39,2	42.6	45.8	46.2	453
Strefa Euro	443	44.1	46.4	473	46.1
UE	443	44.3	453	46.6	45.8
OECD	363	373	38.2	393	37.4

ZnS*>: dux OF.CD.

^Pr/o i Pod^i

Tablica 11.1

Dochody sektora finansów publicznych z podatków i innych źródeł (w % PKB)

Podatki mogą być klasyfikowane w różny sposób. Biorąc pod uwagę przedmiot opodatkowania, wyodrębnia się trzy rodzaje podatków:

1)    podatki dochodowe, czyli pobierane od dochodów osobistych ludności (takich jak place, wynagrodzenia za prace zlecone, odsetki od posiadanego kapitału. renty, emerytury) oraz od dochodów osób prawnych (przedsiębiorstw. # stytucji);

2)    podatki konsumpcyjne (nazywane także podatkami od wydatków).

podatki nakładane na dobra i usługi będące przedmiotem obrotu, np. P^ot^^atf^ obrotowy, podatek od wartości dodanej (VAT). akcyza; niekiedy do podatków konsumpcyjnych zaliczane jest także clo:    .

3)    podatki majątkowe, płacone od posiadanego majątku (kapitału) oraz przenoszenia praw do majątku (np. podatki spadkowe).

Tablica 11.2

tlura dochodów budżetowych państwa z tytułu podatków w krajach OECD w 2000 r. (w ^e.l)

	r Kraje	Podatki dochodowe od osób fizycznych	Podatki dochodowe od osób prawnych	Podatki ixl towarów i usług	Składki na ubezpieczenia społeczne	Pozostałe podatki
	Aut*^r*^ltł	36.7	20.6	273		153
		22.1	4.7	28.4	343	10.6
		31.0	8.1	25.4	30.9	4.6
	Czes-hy	12,7	93	32.0	433	1.7
		52,6	4.9	323	4.6	5.4
	Finlandia Francja	30.8	113	29.1	25.6	2.7
		18.0 133	7.0 11,6	25.8 36.1	36.1 30.1	13.) 8.7
		18.7	8.6	293	35.1	73
	Holandia	14,9	10.1	293	38.9	7.1
		30.8	12.1	373	13.6	6.3
	Islandia Japonia	34.4 20.6	33 133	45.0 18.9	73 363	93 103
	Kanada	36.8	11.1	24.4	143	13.4
	Korea	14.6	14.1	383	16,7	163
	Luksemburg	183	17.7	273	25.6	11.1
	Meksyk	273		53.1	16.4	33
	Niemcy	253	43	28.1	39.0	23
	Norwegia	25.6	153	34.4	223	23
	Nowa Zelandia	42.8	11.7	34.5		11.0
	Polska	233	6.9	36.6	29,4	3.9
	Portugalia	173	123	39.9	25.7	4.7
	Słowacja	10.0	83	35.9	413	4.6
	Szwecja	35.6	73	20.7	28.1	8.1
	Szwajcaria	30.6	7.9	19.7	33.6	83
	Turcja	213	7.0	40.7	16.9	13.9
	USA	42.4	83	15.7	233	10.1
	'Hsry	17,3	5.7	40.5	293	73
	Wielka Brytania	29.2	9.8	323	16.4	123
	Włochy	25.7	73	28.4	283	9.9
	OECD - ogółem	25.6	93	30.0	273	7.7
		26.0	9.7	31.6	243	7.9

«<%»« su ouw    olcv. r»m soi

_Ł Często stosowany jest podział podatków na bezpośrednie i pośrednie. Podatki j^btIPośrednie to podatki nakładane na dochody i majątek. Termin „bezpośrednie" ^"Wodzi się stąd. że podmiot odpowiedzialny za płacenie podatku ponosi jego j^żar j bezpośrednio rozlicza się z budżetem państwa. Z kolei podatki nakładane Wydatki określane sit jako podatki pośrednie. Zawarte są one w cenie nabywano dobra lub usługi. Konsument piąci je więc „pośrednio", za pośrednictwem "P^dawęy, który jest zobowiązany do uiszczenia podatku. Może on ciężar tego itku w całości lub w części przerzucić na kupujących.