325 (13)

17 Specyfika nawigacji oceanicznej 325

zajmuje zaledwie kilka godzin. W wodach przybrzeżnych często można napotkać wraki statków, co stanowi duże zagrożenie przy podejściu do lądu. Czas i miejsce przecinania tego obszaru może wpływać na rodzaj decyzji nawigacyjnych. Istnieje również możliwość wyboru miejsca, w którym nastąpi przepłynięcie tego obszaru. Jeżeli w nawigacyjnych publikacjach archiwalnych brak jest dokładnych zaleceń, to naw igator sam powinien wybrać odpowiedni rejon, kierując się następującymi zasadami:

1)    dobrać miejsce podejścia do lądu. gdzie pozycja może być określona z dużą dokładnością i jednoznacznością;

2)    w miarę możliwości korzystać z satelitarnego systemu globalnego lub sytemu lądowego o średnim zasięgu;

3)    w nocy wybierać rejon, gdzie latarnie morskie mają duży zasięg;

4)    wybierać miejsca wolne od niebezpieczeństw nawigacyjnych, silnych prądów i obszarów występowania słabej widoczności;

5)    unikać zagęszczenia statków rybackich, jak również miejsc znajdujących się daleko od krzyżówek ruchu statków.

Zalecenia te nie zawsze mogą być spełnione ze względów eksploatacji statku, narzuconych przez armatora lub operatora.

Podstawy planowania żeglugi oceanicznej

Rejon żeglugi oceanicznej należy do najtrudniejszych pod względem spraw-dzalności prognoz pogody. Czas przebywania w żegludze oceanicznej obejmuje często 70-90% czasu całego rejsu i trwa od 10 do 15 dni, bez zawinięć do portu. Nie spotyka się tu dużej koncentracji statków, ani małych głębokości, stąd głównym czynnikiem podlegającym planowaniu jest środowisko oceaniczne i jego wpływ na statek. Na rysunku 17.6 pokazano zbiór elementów potrzebnych do planu nawigacyjnego przelotu przez ocean. Dane pogodowe oraz prognozy' długoterminowe stanowią najważniejszy i skuteczny element planowania. Z dala od niebezpieczeństw nawigacyjnych nie jest wymagana duża dokładność pozycji. Czynnik długoterminowych prognoz pogody związany jest z unikaniem pól wysokich lal. Optymalizacja przejścia statku z A do B musi być dokonana na statku przez kapitana lub przez ośrodek lądowy. W obu przypadkach aktualizacja planu przeprowadzana jest co najmniej raz na dobę. Ogólnie rzecz biorąc, optymalizacja tras oceanicznych oparta jest na znajomości prędkości statku dla danych wartości stanu morza, przy uwzględnieniu dzielności morskiej jednostki oraz znajomości prognoz przemieszczania się pól falowania w rejonie pływania. Stąd też konieczne jest przeprowadzenie starannej analizy dla każdego statku, jeżeli chodzi o parametry opisujące zachowanie się jednostki na wzburzonym morzu, biorąc pod uwagę siłę i kierunek w iatru, co pozwala na uwzględnienie zespołu ograniczeń ruchu statku w danym środowisku. Dlatego przy planowaniu żeglugi oceanicznej tak ważne są informacje dotyczące warunków danego środowiska oraz ich analiza, którą przeprowadza się na podstawie:

• krótkoterminowych prognoz opisujących warunki środowiska tuż przed wyjściem i po wyjściu statku z portu;