327 (10)

17. Specyfika nawgacji oceanicznej 327

Oddziaływanie środowiska na statek w żegludze oceanicznej

Ruch jednostki w rejonach żeglugi oceanicznej ulega ciągłym zakłóceniom zewnętrznym. W rejonie tym na kadłub jednostki działają trzy podstawowe źródła zakłóceń; w iatr, prądy oraz ruch falowy. Czynniki te mogą zagrozić bezpieczeństwu jednostki pływającej, jeśli wystąpią odpowiednio niekorzystne warunki dla statku. W rejonie oceanicznym najbardziej niebezpiecznym czynnikiem dla jednostek nawodnych jest falowanie. W kategorii zagrożeń statków w rejonach wysokiego falowania oceanicznego znajdują się następujące zjawiska:

•    zmienne, udarowe zmiany oporu kadłuba.

•    zmienne parametry- drgań kadłuba pod względem wielkości, częstotliwości i amplitud.

Zjawiskom tym towarzyszą ciągłe zmiany momentów gnących i tnących, prowadzących do trwałych odkształceń całej konstrukcji kadłuba. Wymienione zjawiska mogą spowodować częściowe uszkodzenia elementów wyposażenia pokładowego oraz kadłuba. Może nastąpić uszkodzenie silnika głównego lub elementów napędowych: wału, śruby lub steru. W następstwie silnej pracy kadłuba możliwe jest pęknięcie kadłuba z utratą wodoszczelności. Silne kołysania mogą spowodować uszkodzenia ładunku i jego przesunięcie, prowadzące czasami do stałego, niebezpiecznego przechyłu. W efekcie powstania tych zjawisk może nastąpić utrata stateczności i pływalności, aż do całkowitej utraty jednostki. Warunki środowiska morskiego mogą ulegać zmianie o trudnym do przewidzenia zakresie i dynamice. Stosowane są metody prowadzenia statku przez rejony oceaniczne opierające się na praktycznej zasadzie unikania rejonów sztormowych, jak również związanych z tym obszarów wysokiego falowania. W każdej metodzie prowadzenia żeglugi potrzebny jest zestaw informacji o środow isku pływania, z określonym wyprzedzeniem czasowym.

Informacje dotyczące statku i ładunku

Znajomość statku jest podstawowym czynnikiem pozwalającym uniknąć wielu błędów przy jego kierowaniu. Rodzaj statku i jego przeznaczenie są ściśle związane z jego funkcją eksploatacyjną. Poza danymi podstawowymi, jak: wymiary geometryczne, napęd łącznie z cechami manewrowymi obejmującymi szeroki zakres danych według zaleceń IMO, należy znać:

1)    opis ogólny wraz z opisem kadłuba - wymiary, silnik główny, ster, stery strumieniowe;

2)    charakterysty kę silnika głównego (tabele prędkości, obroty krytyczne, skuteczność i czas zmiany biegu itp.);

3)    charakterystyki manewrowe na wodzie głębokiej, krzywe cyrkulacji dla stanu załadowanego i balastowego. Próby myszkowania, manewr człowiek za burtą, wydolność sterów strumieniowych, wszelkie wykresy zwrotów, cyrkulacji itp.;

4)    inercję kadłuba przy zmianie biegów SG oraz. informacje o wpływie wiatru na zdolność wykonywania zwrotu na wietrze i fali;

5)    charakterystyki manewrowania na wodzie płytkiej;

6)    osiadanie;