335 (9)

1 Obliczenia dowolnym sposobem azymutu, czyli namiaru rzeczywistego namierzonego ciała. Do tego potrzebna jest znajomość współrzędnych pozycji oraz współrzędnych równikowych danego ciała niebieskiego.

3. Obliczenia różnicy między namiarem rzeczywistym a kompasowym w edu otrzymania wartości całkowitej poprawki z odpowiednim znakiem.

17.1.2. Dokładność określenia całkowitej poprawki kompasu

Dokładność określenia całkowitej poprawki kompasu jest zależna od dokładności pomiarów i obliczeń. Namiar kompasowy na ciało niebieskie wykonuje się namicr-nikicm optycznym. Polega on na ustawieniu naraicinika w płaszczyźnie kola wierzchołkowego danego ciała niebieskiego i odczytaniu wskazań tego kierunku na kompasie (rys. 17.1). Pomiar wykonuje się kilkakrotnie w małych odstępach czasu.

R>v 17.1. Namiar ktwpasowy iw ciało niebieskie (.V, — północ kompasowa, S.

kompasowe)

— południe

starając się naprowadzić płaszczyznę municmika na środek ciała niebieskiego. Namiaru i odczytu wskazań róży kompasowej należy dokonywać w momentach, gdy kompas lub żyrokompas znajdują się w linii pionu. Przy namierzaniu Słońca konieczne jest stosowanie filtru przyćmiewającego. Do obliczeń przyjmuje się uśredniony namiar i uśredniony moment obserwacji. W celu zmniejszenia błędu namiaru należy obserwować ciała niebieskie na wysokościach mniejszych niż 20*. Ze wzrostem bowiem wysokości ciał niebieskich rośnie błąd pomiaru i obliczeń.

17.1.3. Błędy namierzania

Błędy pomiaru kierunku namicmikiem optycznym mają charakter błędów systematycznych i przypadkowych.

Przyczyną błędów systematycznych może być minimalne przesunięcie kreski kur-

335