353 (23)

6

6.1

TRANZYSTORY POLOWE

Wstęp

Z ogólnej klasyfikacji tranzystorów, przedstawionej w poprzednim rozdziale,, wynika, że obok tranzystorów bipolarnych drugą, nie mniej ważną klasę tych elementów stanowią tranzystory unipolarne, inaczej nazywane potowymi. Są to tranzystory, których działanie jest oparte na transporcie tylko jednego rodzaju nośników, tj. nośników większościowych (stąd nazwa tranzystory'- unipolarne), przy czym sterowanie prądu wyjściowego odbywa się za pomocą poprzecznego pola elektrycznego (stąd nazwa tranzystory połowę). W książce będzie stosowana ta ostatnia nazwa. W literaturze światowej tranzystory polow'e mają skrótową nazwę FET (ang. Field-Effed Transistor), która również dobrze przyjęła się w naszymi języku technicznym; nie należy jednak popierać żargonu specjalistycznego w rodzaju: „układ na fetach”.

W pewnym stopniu paradoksalny jest fakt, że ogólna idea działania tranzystora polowego była znana ok. 20 lat wcześniej niż nastąpiło odkrycie tranzystora bipolarnego,, a produkcję tranzystorów' polowycli rozpoczęto niemal 10 lat później niż produkcję tranzystorów bipolarnych. Ponadto zasada działania tranzystora polowego jest znacznie prostsza niż tranzystora bipolarnego, o czym Czytelnik przekona się, porównując materiał zawarty w tym i poprzednim rozdziałach. Różnicę w skali złożoności działania obu rodzajów tranzystorów potwierdza również fakt, że tranzystor połowy wynaleziono, a bipolarny odkryto”. Istnieje jednak pewna prawidłowość w elektronice (a może i w innych dziedzinach), że realizacja techniczna prostych idei stawia bardzo wysokie wymagania odnośnie do precyzji wykonawstwa (precyzji procesów technologicznych). Tak jest również W' przypadku tranzystorów potowych.

W poprzednim rozdziało próbowaliśmy „odkryć” tranzystor bipolarny', teraz zatem (ośmieleni sukcesem) będziemy próbować „wynaleźć” tranzystor połowy. Idea działania

Elektroda sterująca

Rys. 6.1

Ilustracja najprostszej koncepcji przyrządu! czynnego 8terow’onego polem elektrycznym

¹¹ Nagrodę Nobla przyznano za odkrycie tranzystora bipolarnego, a nie za wynalazek tranzystora polowego.

!3 Przyrządy półprzewodnikowe...