403 (8)

Zadaniem tkanki łącznej jest przede wszystkim działanie podporowe i zapewnie nie pewnej przesuwał nośc i różnych narządów względem siebie. Tkanka łączna, której masę w około 75* stanowią płyny, ma te/ wpływ na funkcjonowanie gospodarki wodno-clektroliłowej ustroju, ponieważ zawiera prawie całą wodę po/ako-mórtową i po/anaczyniową (około V, całkowitej ilości płynów ustrojowych). Wszystkie produkty przemiany materii w drodze od krwi do narządów i z powrotem przechodzą przez tkankę łączną. Nale/y te/ wspomnieć o współdziałaniu tkanki łącznej w obronie przed zaka/eniem. określanej klinicznie jako akrywacja układu mezenchymalneto. oraz o jej roli w gojeniu się ran.

Choroby tkanki łącznej są związane z przejściem normalnej tkanki włóknistej w postać o wielkiej liczbie komórek, odpowiadającą tkance łącznej embrionalnej. Taką przemianę tkanki łącznej w postać embrionalną obserwuje się w stanach zapalnych występujących na skutek uszkodzeń mechanicznych i chemicznych, zakażeń bakteryjnych oraz licznych procesów patologicznych. Inny rodzaj chorób tkanki polega na ubytku substancji podstawowej i zagęszczeniu się struktury włóknistej kolagenu. Procesy takie zachodzą w przebiegu normalnego starzenia się ustroju. Wówczas uwodnienie tkanki przestaje być wystarczające, przez co staje się ona mniej elastyczna i sprężysta, jak również mało odporna na działanie sił mechanicznych i podatna na uszkodzenia.

14J.1. Klemcnty budowy tkanki łącznej

Komórki

W każdym rodzaju tkanki łącznej występują specyficzne postacie komórek odpowiedzialnych za powstawanie i odnowę tej tkanki Są to zespolone układy prawie wszystkich biogennych związków organicznych zdolnych do biosyntezy i biorących udział w przemianie węglowodanowej, białkowej i tłuszczowej w tkance łącznej

Substancja podstawowa

Substancja ta wypełnia przestrzenie między komórkami i włóknami. Substancja podstawx>wa zbudowana jest z następujących makromolckuł: glikozoaminoglika-nów (GAG), proteoglikanów (PG), kwasu hialuronowcgo i glikoproteidów (patrz ryc. 14.42).

GAG są to polimery wielocukrowe zawierające dużą ilość ładunku ujemnego, dzięki czemu zdolne są do przyłączania cząsteczek wody PG są to bardzo du/c molekuły składające się z części połipcptydowej. do której za pomocą grup hydroksylowych seryny i treoniny dołączone są GAG. Makrocząsteczki PG w substancji podstawowej łączą się ze sobą w duże agregaty, które decydują o lepkości i tak zwanej smarów nośc i tkanki łącznej. Cząsteczka kwasu hialuronowcgo jest znacznie dłu/sza i sztywniejsza niż cząsteczka GAG. PG pośrednio łączy się z kwasem hia-luronowy m. tworząc dużą makrocząsteczkę. Glikoproteidy to przede wszystkim frakcje niedojrzałego kolagenu i elastyny syntetyzowane w wyspecjalizowanych

403