40 Elżbieta Kawecka- Wyrzykowska
wpłat do budżetu UE i współfinansowanie projektów strukturalnych. Powinno więc ono działać mobilizująco na stan finansów publicznych.
Mówiąc o rozliczeniach z budżetem UE, zwłaszcza w okresie kilku lat. należy pamiętać. że istotnym czynnikiem decydującym o ich wyniku jest zmieniający się kurs złotego do euro. Od akcesji Polski do UE obserwujemy silną tendencję do aprecjacji złotego.
Kurs walutowy nie ma istotnego wpływu na wysokość wpłat Polski do budżetu UE, głównie z uwagi na to, że wpłaty są dokonywane - w złotych - na konto Komisji Europejskiej prowadzone przez NBP. Na wysokość wpłat wpływają przede wszystkim dwa czynniki: a) tempo wzrostu gospodarczego Polski i innych państw członkowskich - rzutuje bowiem na udział Polski w DNB całej UE; b) poziom wydatków budżetu UE.
Aprecjacja polskiej waluty ma natomiast wpływ na wielkość wpłat, jeśli przeliczymy je na euro. Wpłaty w złotych (przy założeniu, że są stałe) przeliczone na euro rosną. W praktyce, w warunkach rosnącego budżetu UE, budżetów krajowych oraz importu (i związanych z nim dochodów z ceł) rosną też wpłaty państw członkowskich, zarówno w walucie krajowej, jak i w euro. Tam. gdzie występuje aprecjacja krajowej waluty wobec euro, wzrost wpłat liczonych w euro jest szybszy niż w walucie krajowej.
Utrzymująca się silna aprecjacja złotego ma jednak i drugą, znacznie mniej korzystną stronę. Wpływa ona także na transfery do Polski. Są to transfery wyliczane i przekazywane do kraju w euro, a później wypłacane beneficjentom w złotych. W miarę umacniania się złotego do euro maleje realna wartość transferów w złotych.
W latach 2007-2013 wprowadzone zostały ułatwienia w korzystaniu ze środków UE. tak pod względem finansowym, jak i proceduralnym. Między innymi uzgodniono obniżenie środków własnych beneficjentów na współfinansowanie projektów strukturalnych. Ponadto w trakcie pierwszych 4 lat tego okresu (2007-2010) wydłużony został o jeden rok okres na wykorzystanie środków polityki spójności (w okresie tym obowiązuje zasada n+3). Jednoczenie jednak czasowy limit na wykorzystanie tych środków dotyczy od 2007 r. nie tylko funduszy strukturalnych, ale i Funduszu Spójności
Beneficjenci nicbędący płatnikami VAT, jak na przykład samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe czy agendy państwowe (np. Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych). będą mogły refundować koszty tego podatku pieniędzmi z budżetu UE. Zmniejszy to obciążenia dla budżetu państwa oraz budżetów samorządów terytorialnych.
Ponadto ze środków funduszy strukturalnych będzie można wspierać rozwój budownictwa.