- 345
szumów. Składnik III jest pomijalnie mały ze względu na małą wartość rezystancji rc w tranzystorach epiplanarnych. W tranzystorach mikrofalowych o submikro-metrowej szerokości bazy (WB ^ 0,2 pm) dominujące znaczenie mają sldadniki I i IV. Na przykład w tranzystorze o fT = 6 GHz: reh x 10 ps, rb « 2 ps, Tbc = = 12 ps.
Teoretycznie można sobie ■wyobrazić tranzystor o nieskończenie małych powierzchniach złączy i nieskończenie malej szerokości bazy. W takim tranzystorze fT byłoby określone tylko składnikiem IV, przy czym zamiast ld b_c należałoby wziąć szerokość warstwy ładunku przestrzel mego, rozciągającego się od emitera do kolektora. Wówczas
(5.227)
JjTZ Ifi
przy czym v a 6 • 104 m/s.
Wielkości ld nie można uczynić dowolnie małą, ponieważ natężenie pola
E =
zwiększałoby się do nieskończoności. Nie jest to możliwe, gdyż istnieje pewne krytyczne natężenie pola, przy którym następuje przebicie półprzewodnika. Pole to wynosi:
dla krzemu dla germanu
Ekr < 2 • 107 V/m Ekr < 107 V/m
Dogodnym kryterium jakości tranzystorów mikrofalowych jest wartość iloczynu /rI/C£max. Przyjmując górne wartości v, Ekr, można obliczyć maksymalną wartość tego iloczynu (dla krzemu)
fr UCEmax = — vEkr = 200 V • GHz (5.228)
Jeżeli przyjmiemy, że praktycznie najmniejszą, akceptowalną wartością napięcia przebicia jest UCEmax = 5 V, to
fT = 40 GHz
To zgrubne oszacowanie daje pogląd o teoretycznym ograniczeniu wartości fT. W produkowanych współcześnie tranzystorach bardzo małej mocy uzyskuje się maksjmalne wartości:
fTUCEmax * 100 V • GHz
fT ss 15 GHz
Są to zatem wartości niewiele odbiegające od teoretycznie możliwych.
Ponieważ obok częstotliwości granicznej drugim bardzo istotnym parametrem jest współczynnik szumów, należy dodać, że rekordowe pod tym względem osiągnięcia to:
F = 1...2 dB przy/-1 GHz
oraz
F = 4...5 dB
przy / = 6 GHz