41

2. RÓŻNORODNOŚĆ ŻYCIA NA ZIEMI

otorbione larwy w mięśniach

lacji samce giną, a samice rodzą około 150f)'l^^U'

- ■    ^u fQrw

Cykl rozwojowy włośnia krętego

•    Włosień kręty pasożytuje we wszystkich .91

rozwojowych.

•    Cykl życiowy przebiega w przewodzie nnl, wym i mięśniach poprzecznie prążkowanych 1. Zapłodnienie zachodzi w jelicie cienkim i

..    .    .    i ,    .    ° KO!

Włosień kręty pomiędzy włóknami mięśnia

każda (dlatego

2.15. PIERŚCIENICE

^rrno.

⁹⁰ Gęsta ^{U2ywa SI}? określeni,,

,,[a|ozyworodność")

2. Larwy wraz z krwi„ wędruj do mięśni poj przecznie prążkowa, nych, zwijają się spiralnie i otorbic tworząc cysty.

⁵lciq,

Uwaga: Włosień kręty jest pasożytem poliksenicznym, chociaż jego cykl rozwojowy odbywa się w ciele jednego żywiciela (każdy osobnik zarażony włośniami jest najpierw żywicielem ostatecznym, a następnie pośrednim).

Sposoby zapobiegania zarażeniom człowieka przez nicienie

Pasożyt	Choroba	Drogi zarażenia	Zapobieganie zarażeniom
Glista ludzka	glistnica	zanieczyszczone odchodami owoce, warzywa, ręce (samozarażenie)	mycie owoców, warzyw oraz rąk
Owsik	owsica (enterobioza)	ręce (samozarażenie), zanieczyszczone odchodami owoce, warzywa	higiena osobisto, higiena pomieszczeń
Włosień spiralny (trychina)	włośnica (trychinoza)	zarażone larwami mięso	dokładna kontrola weterynaryjna mięsa
Włosogłówka	włosogłówczyca	połknięcie jaj z zanieczyszczoną wodą lub spożycie niedomytych owoców i warzyw	higiena żywienia
Tęgoryjec dwunastnicy	ancylostomatoza	larwy żyjące w wodzie mogą wwiercać się przez skórę do naczyń krwionośnych	w Polsce nie wystęP°i^e
Filaria Bankrofta	słoniowacizna (elefan-łlaza)	żywicielami pośrednimi są różne krwiopijne komary	w Polsce nie występ^0'
Onchocerca volvulus	ślepota nadrzeczna	larwy roznoszone przez meszki (Simulium)	w Polsce me wystęP

Samica Caenorhabditis elegans.

Nicień ten jest obiektem wielu badań genetycznych

_ _typ robakokształtnych zwierząt bezkręgowych z wtórną jamą ciała. Dla pierścienic

pierś^c'^en,cf _e j_est podzielenie ciała na segmenty (metamery). Najczęściej jest to mr‘----' '

charaktery y , _nment oddzielony jest od następnego poprzeczng przegrodą - !

metameria ho-

cfr^araK'^c'^r"K_aidy segment oddzielony jest od następnego poprzeczną przegrodą - septum. Pier-ttiOf^,orn,cznav/-_ienę^_arf\] głównie wolno żyjącymi, występują w wodach i glebie.

ścieni^{ce s<}5 ^z    ------

Podział pierścienic na gromady

0 wiefoszczety _ nereida _ nalepian

_ afrodyta tęczowa (mysz morska)

[s)ie wytwarzają siodełka, w rozwoju występuje larwa (trochofora).

) skąposzczety

-    dżdżownica ziemna

-    rurecznik mułowy

-    wazonkowiec

• pijawki

-    pijawka rybia

-    pijawka końska

-    pijawka lekarska

Wytwarzają siodełko. W ich rozwoju nie występuje trochofora.

Budowa zewnętrzna pierścienic

parapodium

przyssawka tylna

* ^w,el°^szczetów: pokrój ogólny wieloszczeta (nereidy) (A), jej przedni odcinek ciało (B), skąposzczety (dżdżownica) (C), pijawko lekarska (D)

~ meta" ^{C a}^^a • ^wydtuiony. °bfy lub nieco grzbietobrzusznie spłaszczony; podzielony na pierścienie Poetów W IP^lerscienice mogą mieć od 5 do 800 metamerów; pierścienie wieloszczetów i skąpo-sq ipctun* P°^wla<Jajq wewnętrznemu podziałowi jamy ciała, u pijawek drobne poprzeczne prążki •5menty^yi ^{em S}.^fatdowania nabłonka)

*    ^u większoś'^erSC'^en'^C ^ ^d° ^S'^ed'^{e zazw}y^czaj podobne - metameria homonomiczna

w Pierw_SZy^^SC' ^w'^e^^oszczeław kilka pierścieni z przodu i z tyłu ciała ulega przekształceniom; płaszczki i _cz ^s®^9menc'^e (płacie przedgębowym lub czołowym) znajdują się narządy czuciowe ^onie zwie ■ ' ^{oraz oczy}<' następne segmenty (2-3) zlały się, tworząc płat gębowy’(po spodniej

*    płaty przed^ęCh ^Zn°i^dui^e otwór gębowy)

^,Q część ciot °^W-^ '.⁹^k°^wy tworzą strukturę umownie nazywaną głową (u pijawek i skąposzcze-^Cen'u ' wspóhv/ -^{016 6S}* ^wy^odr?^bniona - u pijawek kilka przednich segmentów ulega przekształ-

*    °statni segment ^^rzy^ssawkę przednią, otaczającą otwór gębowy)

^Półtwę,,- ^c'' ^w,eloszczetów nazywany jest odbytowym (u pijawek kilka ostatnich metamerów

s^eiosL^r^sawk? tyM

^IQni' (ni_e vry_S(°^{V/ na Wsz}ystkich segmentach znajdują się po dwa boczne wyrostki zwane parapo-v»ie^USZQn'^Q się _W-^U'i° ^{U skt}łP^oszczet°w ■ pijawek); służą one jako swego rodzaju kotwice podczas ^nię zwierze⁶ °^{SZCZetów oraz} biorą udział w wymianie gazowej, znacznie zwiększając po-