45
s W związku z występowaniem w cząsteczkach aminokwasów asymetrycznego węgla każdy aminokwas może tworzyć dwie formy, stanowiące izomery optyczne (steroizomery). Jedna z form lustrzanych nosi nazwę L-aminokwasu, druga — D-aminokwasu. W wyniku syntezy laboratoryjnej aminokwasów otrzymuje się mieszaninę obu form. Która z form występuje w organizmach żywych?
S Ludzie i zwierzęta, jako organizmy heterotroficzne, syntetyzują tylko część potrzebnych im do życia aminokwasów, oczywiście pod warunkiem dostępności odpowiednich substancji budulcowych. Jak nazywamy aminokwasy, których nie potrafimy sami wytworzyć?
S Wskaż aminokwas egzogenny konieczny do syntezy cysteiny.
Aminokwasy łączą się ze sobą wiązaniami peptydowymi, w których uczestniczy grupa karboksylowa jednego aminokwasu i grupa aminowa drugiego. Połączenie większej liczby cząsteczek aminokwasów prowadzi do powstania peptydu.
N
H
H3C ch3
CH
CH
0 |
0 |
CH |
0 | ||||
-c- |
-N- |
-CH- |
-c- |
- N- |
-CH- |
-c- |
-N- |
H |
ch2 |
H |
H |
CH
wiązanie peptydowe
0
C
C
Rys. 30. Fragment łańcucha peptydowego
W przyrodzie występują liczne oligopeptydy (do 25 aminokwasów) i polipeptydy (od 25 do 100 aminokwasów). Nie ma ostrej granicy między polipeptydami a białkami (więcej niż 100 aminokwasów). Wiele naturalnych peptydów spełnia ważne funkcje fizjologiczne jako hormony (insulina, kalcytonina), antybiotyki (penicylina) oraz toksyny (amanityna i falloidyna wytwarzane przez muchomora sromotnikowego).