Obraz (2023)

22. POLIMERY WYSTĘPUJĄCE W PRZYRODZIE

Polimerami nazywamy związki o dużych cząsteczkach (związki wielkocząsteczkowe). Masy molowe polimerów wynoszą od kilku tysięcy do wielu milionów jednostek masy atomowej. Nazwa .polimery' pochodzi stąd. Ze ich duże cząsteczki powstają przez połączenie wielu małych cząsteczek, nazywanych monomerami.

Przyroda wytworzyła wiele polimerów, powstających przez łączenie się (polimeryzację) różnych monomerów. Kauczuk jest polimerem izoprenn, polisacharydy powstają przez polimeryzację monosacharydów, monomerami białek są aminokwasy a DNA i RNA są polimerami nukleotydów. Wszcchobecność naturalnych polimerów i ich znaczenie w procesach komórkowych i w naszym życiu codziennym uzasadniają potrzebę ich omawiania w podręcznikach chemii organicznej.

22.1. Polisacharydy Skrobia i glikogen

Skrobia składa się z dwóch polimerów glukozy, nazywanych amylozą i amy-lopektyną. Polimery te można rozdzielić, ponieważ różnią się rozpuszczalnością w wodzie. Skrobia wydzielana z materiałów roślinnych zawiera amyłozę i amy-lopektynę w różnych proporcjach, ale zawsze głównym składnikiem jest amyio-pektyna.

Amyloza jest polimerem liniowym. Oznacza to, że reszty glukozowe w amylozie tworzą łańcuch bez rozgałęzień. W atnylopektynie łańcuchy są rozgałęzione.