424 425 (5)

rzające stałą składową siły magnetomotorycznej H₀ (rys. 8-19b) i przesuwające punkt spoczynkowy materiału spoczynkowego rdzenia na zagięcie charakterystyki magnesowania, tzm w punkt

A. Również na środko-

Jr

mm

Wm

53E

(3

Wyjście

Wejście

Rys. 8-10. Modulator magnetyczny a — budowa; b — zasada działania

wym pre.cie rdzenia znajduje się uzwojenie sterujące 2, do którego jest doprowadzany sygnał wzmacniany. Sygnał doprowadzany do uzwojenia sterującego 2 wytwarza zmienną składową sem. H (rys. 3-19b), przesuwającą punkt spoczynkowy podczas dodatniego pół-okresu w prawo (skrajne położenie — punkt M na rys. 8-19b), a podczas ujemnego półokre-su w lewo (punkt N). Przenikalność magnetyczna materiału rdzenia dla zmiennej składowej strumienia magnetycznego n w punkcie M określa się pochodną w tym punkcie

lub tangensem kąta nachylenia <p% stycznej do charakterystyki magnesowania w punkcie M. Przenikalność magnetyczna w punkcie M określa się tangensem kąta <pi. Z rysunku 8-19 wynika, że przenikalność magnetyczna będzie miała podczas półokresu dodatnego sygnału mniejszą wartość niż podczas półokresu ujemnego.

Uzwojenia 3 oraz 3', znajdujące się na skrajnych prętach rdzenia są połączone z generatorem G sinusoidalnej sem. Generator jest źródłem zasilającym wzmacniacz magnetyczny. Aby wzmacnianie odbywało się bez zniekształceń częstotliwość tego generatora powinna być 5... 10 razy większa niż największa częstotliwość drgań wzmacnianych we wzmacniaczu magnetycznym.

Uzwojenia 3 oraz 3' łączy się ze sobą w len sposób, aby zmienna składowa strumienia magnetycznego, powstająca pod wpływem prądu generatora G płynącego w tych uzwojeniach była w skrajnych prętach skierowana w przeciwnych kierunkach (strzałki przerywane na rys. 8-19a), a więc aby nie wchodziła w pręt środkowy.

W ten sposób unika się powstawania w uzwojeniu sterującym 2 napięć o częstotliwości generatora zasilającego G, a do obwodu generatora unika się przenikania napięcia sygnału. To ostatnie zjawisko tłumaczy się tym, że strumień magnetyczny wytwarzany przez uzwojenie 2 jest skierowany w uzwojeniach 3 i 3' w jednym kierunku (strzałki ciągłe na rys. 8-19a) i dlatego indukowane w tych uzwojeniach sem. przy omówionym sposobie połączenia uzwojeń kompensują się.

Indukcyjność cewki z rdzeniem wykonanym z materiału magnetycznego jest wprost proporcjonalna do przenikalności magnetycznej /t materiału rdzenia dla zmiennej składowej strumienia magnetycznego [patrz wzór (11.31)]. Dlatego też indukcyjność uzwojeń 3 i 3\ zwanych uzwojeniami sterującymi będzie wzrastała przy ujemnym półokresie sygnału a malała przy dodatnim. Ponieważ uzwojenia sterujące są przyłączone do generatora zasilającego G szeregowo z obciążeniem H modulatora magnetycznego, prąd zasilania będzie malał w tym obwodzie przy ujemnej półfali sygnału a rósł przy dodatniej, tzn. zostanie zmodulowany w amplitudzie sygnałem doprowadzanym do uzwojenia sterującego 2.

Jedna z odmian układu przeciwsobnego wzmacniacza magnetycznego jest przedstawiona na rys. 8.20a. Tutaj MM — dwa modulatory magnetyczne, tworzące łącznie z transformatorem

Rys. 8-20. Wzmacniacz magnetyczny a — budowa; b — kształt prqdu w obwodach wejściowym l wyjściowym

425