45 (333)

Nie pomylcie się też w słowach: (chociaż inna ich wymowa) gołąb — gołębie, zęby — ząb.

Tutaj „ę” się zmienia w „ą”.

Takich wyrazów jest cała gromada, więc na koniec prosta rada.

Kłopot z pisownią prędko znika, kiedy zajrzysz do słownika!'

4. Zabawiano się raz grą,

Kto wynajdzie słówko z „ą”. Jaś napisał słówek rząd, a więc:

mąka, łąka, prąd,

kąt, sąsiadka, bąk, bąbelek.

Nie dał się zawstydzić Felek ... Tak napisał:

Mądry zając, przed pogonią uciekając, krążył, krążył pod Dąbrową, w głąb jej umknął z całą głową ...

Staś powiedział: — A ja chcę znaleźć słówka z samym „ę”.

Więc w zeszycie pisać będę:

Bęc, bęc, bęc, bęc, bębni bęben.

Co to będzie, co to będzie, gdy się zlęknie gęś na grzędzie?

Gęś przysiędzie grzędę tę, będzie gęgać gę, gę, gę.

Udały się rymy gęsie, klasa się ze śmiechu trzęsie.

Roman Pisarski

5. Kiedy w lutym lute mrozy, tęgie śniegi ziemię bielą trąby z lodu, dudy z wiatru kołysankę ścielą.

Teresa Ferenc

6. Idą gąski gęsiego do boru dalekiego:

—    gę, gę, gę!

—    gę, gę, gę!

Boją się małe gąski, bo mostek taki wąski...

—    gę, gę, gę!

—    gę, gę, gę!

Stanęły nad głębiną.

Bęc — do wody — i płyną!

—    gę, gę, gę!

—    gę, gę, gę!

Machają łapką— nie wiosłem. Jesteśmy takie dorosłe!^{2 1 2}

8.    Skończyła się zima. Nadchodzi upragniona wiosna. Już głód i chłód nie dokucza wróbelkom i innym ptaszkom. Pęka lód na rzece. Śnieg topi się na polach. Zakwitły już przebiśniegi. Słychać śpiew skowronka'.

9.    Wróbel to mały ptak. Ma małą główkę i krótki dziób. Piórka jego są szare. W zimowe dni dokucza mu głód. Mróz jest wrogiem wróbli.

10.    Przy dachu domu jaskółka uwiła gniazdo. Zaprosiła różne ptaki. Wróbel przyniósł jej żółte piórko. Sójka dała różową stokrotkę. Późnym wieczorem ptaki odleciały do gniazd.

11.    W ogródku stoją ule. Rój pszczół zbiera nektar z kwiatów. Będzie dobry miód. Mama włoży go w duży słój. Mrówki też lubią miód.

12.    Ola Traczkówna zwiedzała Kraków. To miasto starych murów i domów. Dużo w nim zabytków. Do babci wysłała widokówkę. Mamie kupiła ładny podarunek.

Pisownia wyrazów ze zmiękczeniami: si, ci, dzi, wi, ń, ś

1.    Był piękny, jesienny dzień. Dzieci poszły z panią na wycieczkę do lasu. Widziały wiele ciekawych roślin. Słyszały stukanie dzięcioła. Na leśnej polanie bawiły się wesoło ^{3 4}.

2.    Oleńka i Kazio byli w lecie u cioci w Zalesiu. Ich dom stał pod lasem między drzewami. W małym ogródku obok domu rosły maki. Gorące dni dzieci spędziły nad rzeczką. Czasem zbierały jagody i grzyby w lesie. Bardzo miło spędziły lato ⁵.

3.    Od rana świeci słońce. Na drodze jest gwarno. To dzieci śpieszą do szkoły. Adaś i Zosia majączyste fartuszki i ubranka. W teczkach niosąnowe książki, zeszyty i piórniki. Jak miło znowu witać się z kolegami.

4.    We wrześniu słońce jasno świeci. W sadzie rumienią się jabłka, złocą gruszki. Wojtuś pomaga cioci zrywać śliwki. Jaś i Basia pomagają wymiatać z grządek suche liście. Babcia już gotuje kompoty i powidła.

5.    Późnym rankiem, gdy słońce jaśniej świeciło, Józio i Śtaś poszli do lasu. Nie słyszeli wesołego śpiewu ptaków. Było cicho i smutno. Na ziemi leżały suche liście. Chłopcy ucieszyli się, gdy znaleźli zielony liść. Józio podniósł parę świerkowych i sosnowych szyszek. Zrobi z nich ludzika, boćka i czaplę.

6.    Jest już późna jesień. W lesie zrobiło się ciszej. Radośnie śpiewające ptaki odleciały do ciepłych krajów. Drzewa gubią ostatnie liście. Po niebie pędzą ciemne chmury. Bez zieleni, złota i czerwieni smutne są jesienne dni.

7.    Skończyło się ciepłe lato. W ogrodzie opadły liście jabłoni, wiśni i czereśni. Jesienny wiatr świszczę między gałęziami i w kominie. Umilkły śpiewy ptaków. Tylko tu i tam obok domu ćwierkają głośno wróble. Jest chłodniej. Po niebie wędrują ciemne chmury⁶.

8.    Za oknem babci jest ogród i sad. Rosną tam wiśnie, czereśnie, śliwy i jabłonie. Grześ i Kasia robili już w ogródku porządki. Przekopali ziemię i wyrównali

45

1

¹ Gazeta z Klasą — dwutygodnik dla uczniów i nauczycieli klas trzecich, nr 1/92.

2

Świerszczyk. 1986, nr 4.

3

   Nauczanie Początkowe, 1986, nr 3.

4

   Nauczanie Początkowe, 1986, nr 1, s. 7.

5

   Tamże, s.7,

6

1. Malcndowicz, Nauczanie ortografii w kl. I-IV, PZWS, Warszawa 1973, s. 81.