46 47 (33)

46

wiedzy ogólnej. Dodatkową trudność dla isnstruktora stanowi fakt, Ze właśnie on musi mówić w ciągu całych zajęć podczas gdy kursanci mogą, lecz nie muszą go słuchać - są aktywni lub bierni w odbiorze. Bierność odbioru - to przekreślenie celu wykładu. Dlatego wykład musi być intersujący tak w formie jak i w treści, by nie dopuścić słuchaczy do "wyłączenia się".

Jak w każdej metodzie nauczania również tu wymaga się przejrzystej, logicznej struktury. Często na początku instruktor podaje plan wykładu, który następnie punkt po punkcie rozwija. Na wstępie powinno nastąpić objaśnienie o czym będzie się mówiło, jakie znaczenie i przydatność ma znajomość zagadnienia dla kursantów, po czym przystępuje się do zwięzłego lecz obrazowego przedstawienia istotnych treści. W każdym temacie występują elementy istotne /strukturalne/ dla niego oraz uboczne, drugoplanowe. Koniecznym jest przekazywanie, podkreślanie właśnie tych najistotniejszych, koniecznych do zapamiętania i zrozumienia elementów, uczulenie słuchaczy na ich ważność. Prócz słownego zaznaczenia, że omawiana właśnie kwestia jest ważna, akcentuje się ją właściwym nasileniem głosu, gestem.

Badania psychologiczne wskazują, że dorosły człowiek jest zdolny do skupienia uwagi w sposób ścisły w okresie 15-20 minut - później następuje już proces hamowania i rozpraszania jej. Określa się to nazwą "falowania natężenia uwagi". Wynika ono ze zmęczenia układu nerwowego. Nawet krótkotrwałe odprężenie zwalnia napięcie i pozwala później ponownie skupić uwagę. Wykorzystując tę znajomość psychiki ludzkiej, instruktor powinien uwzględnić falowanie przy opracowaniu konstrukcji wykładu. Polega to na przemiennym podawaniu rzeczy ważnych zaś po nich ubocznych lub takich, które zwalniają uwagę np. dowcip, anegdota wpleciona w temat /nie musi być prawdziwa byle wiarygodna/. Po momencie odprężenia możemy znowu atakować uwagę rzeczami ważnymi, trudnymi, kierując się stopniowo do spraw mniej ważnych.

Zakończenie wykładu powinno, podobnie jak w dyskusji, stanowić zebranie najważniejszych jego elementów, podanie wskazówek metodycznych uczenia się, zalecanej literatury przedmiotu, wymianę pytań i odpowiedzi naświetlających dodatkowo wątpliwe kwestie. Ponieważ w szkoleniu żeglarskim przedmioty są "krótkie" - nie od rzeczy będzie wyjaśnić przy tym wymagania egzaminacyjne i technikę ich przeprowadzania .

Opis

Jest to forma polegająca na przedstawieniu postaci, przedmiotu czy zjawiska przy pomocy słów. Można ją st wać przy objaśnianiu przedmiotu oryginalnego, jego m delu czy rysunku bądź też w formie zastępującej niejako sam przedmiot.

W tym przypadku opis musi mieć bardzo logiczny, a jednocześnie prosty układ, być obrazowym, działać na wyobraźnię w stopniu pozwalającym na stworzenie właściwej jego wizji.Wymaga to szczególnych uzdolnień językowych instruktora, umiejętności usystematyzowania prowadzenia myśli słuchaczy, zwięzłości i jasności st wanych określeń.Możliwość przyjęcia opisu słownego w jego czystej postaci warunkowana jest doświadczeniem intelektualnym słuchaczy, które pozwoli na prawidłowe odbieranie treści stosowanych w opisie słów. Sztuki opisywania trzeba się