46

innych komórek.^^łony śródplazmatyczne układają się w określony i powtarzający sie sposób, zależny od okolicysarkomeru. Na wysokości prążków A oraz I podłużnie biegnące kanałikTłaczą się w regularnych odstępach z paranoi poprzecznych kanalików o większej średnicy, oddzielonych wąskimi kanalikami pośrednimi. Kompleks ten nazywa sie

,;triadąJałon^M. W mięśniach ssaków są najczęściej dwie triady przy każdym śarkomerze. Otaczają^ one prążek A w pobliżu połączenia A-l. Triady sąsiednich _miofibryli łączą sie ze sobą, a te, które otaczają bardziej

powierzchowne miofibryle, dochodzą do sarkolemmy (patrz ryc. 60).

Dzięki głębokim wpukleniom błona komórki mięśniowej jest jednocześnie miejscem przenoszenia bodźców na wszystkie elementy kurczliwe komórki mięśniowej. Elementy cewek poprzecznych tworzą liczne pęcherzyki w sarkoplazmie komórek mięśniowych, w których mogą gromadzić się sole "Zachodzi to przy aktywnym udziale ATP, który "umożliwia

wapniowe.

przenikanie wapnia z przestrzeni międzykomórkowych do pęcherzyków cewek poprzecznych. Czynność ta

lardzo ważna role w

mechaniźnne~sKurczu włókna mięśniowego.

Budowa włókienek kurczliwych mięśnia szkieletowego jest

wysoce

źłóżona^Nie maja^ one jednorodnej budowy tak jak w mięśniu gładkim , lecz

składaj^ się z naprzemiennych odcinków jaśniejszych i ciemniejszych ułożonych na przemian.

Odciniojaśniejsze tzw izotropowe, załamują, światło pojedynczo, a ciemniejsze anizotropowa , załamują światło podwójnie.

Prążekjasny (izotropowy lub I) jest przedzielony błonką graniczną, zwana_w ^ lai+c

4~ /~\ 1    O Iłl 1^ I    r-T In /I ł-V-l    /—T-1-1    •» T »V1    / I    «-»    I r    M TT    l /“» « I r-T ł    TT TT r    I 1 1 U    A \    .    i

telofragmą lub krążkiem granicznym Z. Prążek ciemny (anizotropowy lub A) ma błonkę_śrpdko_wą, czyli tzw. mezofragmę lub krążek środkowy M. W obrębie prążka anizotropowego można ponadto wykazać dwa jaśniejsze krążki H, leżące po obu stronach krążka M (patrz ryc. 59).

We włóknie mięśniowym poddanym maceracji lub działaniu enzymów' trawdennych miofibryle rozpadają się w obrębie krążka Z na liczne krótkie odcinki. Odcinek zawarty' między dwoma krążkami Z nosijiazwę miomu lub komma. Częściej używa się nazwy |s arkomer.

y '~‘-C

1 (J

Badania biochemiczne, histochemiczne, rentgenowskie oraz badania przy 1 użyciu mikroskopu elektronowego oraz polaryzacyjnego przyczyniły się do

• fciśTo. dokładniejszego poznania struktury i funkcji miofibryli.

At

JtJCcUŁ

L

LCv.e

i^adania te wykazały, że włókienka kurczliwe sąutwnrzone z mi o fi lamentów', \ zwanych także protofibrylami

~Miofibryle są zbudowane^-z białka zwanego aktynomiozynem. Włókienka

aktynu, wynikaj a między włókienka miozynowi.

"Me^ianizm skurczu mięśnia polega na tym, że w okresie skurczu włókienka aktynowa skracają^ się, ponieważ wnikają głęboko pomiędzy włókienka