49 (94)

Chrystusa w słowach: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, uczcie je zachowywać wszystko, co want przekazałem" (Aft 28.19) oraz 2° - misji zbawiania dusz, czyli macierzyństwa duchowego, gdyż „Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto mc uwierzy, będzie potępiony" (Mk 16.16) Magisterium Kościoła, czyli jego nauczanie jest nieomylne w zakresie prawd objawionych oraz praw moralności, którą Kościół katolicki obejmuje w jej polni Obowiązek nauczania daje Kościołowi prawo zakładania szkół i uniwersytetów katolickich wraz z koniecznością oceny wszelkiej nauki Judzkiej co do zgodności jej z prawdami wiary Zbawienie zaś dusz przez Kościół, czyli macierzyństwo duchowe, do czego jedynie Kościół posiada nadprzyrodzone środki, łaski w sakramentach św., rozciąga się na całą ludzkość i nadaje Mu prawo misyjnego działania i rozkrzewiania wiary Chrystusowej tak, by Ewangelia była znana na całym swiecie..

Każda z omówionych władz wychowawczych: rodzina, państwo i Kościół ma według encykliki Piusa XI swój własny teren działania i obowiązków, dlatego też dla dobra wychowywanych ludzi powinny one współpracować harmonijnie ze sobą. Ponieważ nie ma obiektywnych sprzeczności między nimi. przy dobrej woli wszystkich władz harmonia współdziałania może być osiągnięta Nie powinno w ięc być kolizji i walki pomiędzy nimi. gdyż. prowadzi to do dezorientacji wychowanków, a nawet przyczynia .się do samowoli, przedwczesnej emancypacji spod autorytetu wychowawców w domu. szkole i w Kościele i do wykolejenia młodzieży, co dziś stało się powszechną plagą na całym świecie (chuligani, hippicsi).

Doktryna wychowawcza Kościoła, żądająca harmonijnej współpracy wszystkich instytucji zainteresowanych wychowaniem ludzi, wyrasta z wielowiekowego doświadczenia i mądrości, które kształtowały się w szeregu koncepcji wychowawczy ch do dziś żywotnych v\ K < »sciele, a prowadzonych przez znane zakony wychowujące, jak jezuici iw Ignacego Loyołi (XVI w ), bracia szkół chrześcijańskich św. Jana Dc la Salle (XVII w.), pijarzy św. Jozefa Kalasantego 'XVII y, j czy salezjanie św. Jana Bosko (XIX w i Szczególnie genialny pedagog św Jana Bosko unowocześnił wychowanie chrześcijańskie, spsychologi/o-wał je, dostosowując do psychiki dziecka i jej potrzeb radości, ruchu, zabawy, śpiewu, wycieczek, w czym na wiele lat wyprzedził znacznie późniejszych nowatorów i twórców tzw. nowego wychowania Sw. Jan

gosko stworzy! więc przez wniknięcie w mądrość wychowawczą Kościoła oryginalny system prewencyjny wychowania, czyli system zapobiega* oia zlu przez szereg środków naturalnych, jak asystencję, czyli stałe przebywanie i współżycie z wychowankami, przez organizację ich pracy i wypoczynku, przez kształcenie zawodowe lub ogólne dostosowane do zainteresowań młodzieży, przez rozwijanie jej aktywności, samodzielności i zespołowego życia, a przede wszystkim przez kierowanie jej samowychowaniem przy pomocy łaski sakramentalnej na co dzień (wbrew panującym tendencjom jansenistycznym, które zalecały adorowanie Eucharystii z daleka bez komunikowania) przez ułatwienie spowiedzi i Komunii św . dostarczających siły do wytrwania w dobrym.

Obecnie wychowanie chrześcijańskie, rozproszone po całej kuli aemskiej, w wyniku obrad i uchwał II Soboru Watykańskiego (od 1965 r.) dostosowuje się do problemów współczesności, jej cywilizacji technicznej i kultury masowej. W związku z tym model trzech instytucji wychowania chrześcijańskiego - rodziny, państwa, Kościoła - został rozszerzony i rozbudowany. Uzupełnia go przede wszystkim szkoła, która niezależnie od stopnia podstawowego, średniego czy wyższego, w soborowej Deklaracji o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum (ducationts (1965) uzyskała miejsce centralne, stała się pewnym centrom, w którego wysiłkach biorą udział rodziny, nauczyciele i różnego rodzaju organizacje społeczne (n. 5). W ten sposób społeczeństwo obywatelskie przez swoje organizacje bierze udział w modelu instytucji wychowawczych Powołaniem nauczycielstwa i szkoły jest pomaganie rodzicom i zastępowanie społeczności w wypełnianiu ich obowiązków przez podejmowanie zadań wychowawczych: kształcenia umysłowego młodzieży, wychowaniu moralnego, kulturalnego, zawodowego i społecznego Szkoła katolicka zaś prowadzona pod kierownictwem Kościoła także ma cele kulturalne i dąży do prawdziwie ludzkiej formacji młodzieży ochrzczonej, którą ponadto w atmosferze ewangelicznego ducha wolności i miłości uczy skutecznego pomnażania dobra ogólnego i przygotowuje do apostolskiej służby w rozszerzaniu Królestwa Bożego (n. 8), To apostolskie zadanie szkoły katolickiej wypływa z rozróżnienia przez Deklarację 1    - prawa powszechnego wszystkich ludzi obda

rzonych godnością osoby do prawdziwego wychowania jako pełnego rozwijaniu osobowości zgodnie / ich cechami indywidualnymi, różnicą płci, kultury i tradycji ojczystych (n. I) oraz 2° - prawa ochrzczonych jako „nowego stworzenia dzięki odrodzeniu z wody i z Ducha Święte-

107