4 (178)

•    wywołuje przemiany wydzieinicze, a następnie doczesnowe w błonie śluzowej macicy uprzednio przygotowanej estrogenami

•    umożliwia implantację zapłodnionego jaja - powoduje rozrost podścieliska, pobudza wydzielanie gruczołów i blokuje dalszy wzrost endometrium pod wpływem estrogenów, co zapobiega jego rozrostom

•    powoduje przekrwienie i rozpulchnienie mięśnia macicy oraz jego relaksację ze zniesieniem samoistnej i stymulowanej reaktywności skurczowej

•    znosi działanie hormonów estrogennych na gruczoły szyjki macicy, śluz szyjkowy staje się pod wpływem progesteronu gęsty, nierozciągliwy i nieprzenikliwy dla plemników

•    w jajowodzie zwiększa czynność wydzielniczą nabłonka i hamując działanie prostaglandyn zapobiega niepożądanej akcji skurczowej jajowodu

•    w obrębie gruczołów sutkowych synergistycznie z estrogenami pobudza wzrost pęcherzyków gruczołowych, ograniczając jednocześnie nadmierny wzrost nabłonka przewodów

•    Działanie progesteronu poza układem rozrodczym

•    obniżenie stężenia aminokwasów w surowicy

•    obniżanie działania hipoglikemicznego insuliny, zwiększanie poziomu glikogenu w tkankach

•    obniżanie napięcia mięśni gładkich układu moczowego

•    działanie diuretyczne poprzez blokowanie aldosteronu w cewce dalszej nefronu -zwiększenie wydalania H₂0 i Na⁺ z organizmu

•    zwiększanie wydzielania wapnia i fosforu

•    podwyższanie ciepłoty podstawowej ciała

•    w obrębie skóry działanie antyandrogenne

•    działanie progesteronu poza układem rozrodczym Narządy estrogenozależne

•    gruczoł piersiowy

•    mózg

•    układ sercowo - naczyniowy

•    narządy moczowo - płciowe

•    kości

•    układ immunologiczny

•    przewód pokarmowy

•    wątroba

•    skóra i jej przydatki Receptory dla estrogenów

•    działanie estrogenów w tkankach odbywa się za pośrednictwem receptora dla estrogenów, należącego do rodziny steroidowych receptorów jądrowych

•    estrogeny oddziałują na tkanki docelowe za pośrednictwem dwóch typów receptora (receptor estrogenowy, ER) alfa i beta (ERa i ER{3)

•    ERa i ERI3 nie są równoważne czynnościowo i mają różną ekspresję w tkankach

•    dystrybucja obu typów receptora, tj. a i (3 w organizmie oraz interakcje pomiędzy nimi w istotny sposób decydują o efekcie działania estrogenów na poszczególne tkanki

•    istnieje także pozareceptorowa, tj. błonowa droga wiązania estrogenu z komórką

•    liczba receptorów estrogenowych w skórze waha się zależnie od płci (znacznie więcej receptorów estrogenowych występuje u kobiet niż u mężczyzn) i okolicy ciała

•    największą gęstość ER obserwuje się w okolicach płciowych (w obrębie pochwy jest więcej receptorów estrogenowych aniżeli w nabłonku warg sromowych), w skórze twarzy i kończyn dolnych

•    w skórze dominuje receptor (3, który jest obecny w komórkach naskórka i skóry właściwej

•    jądrowy receptor a występuje w fibroblastach i makrofagach, ale nie stwierdzono go w keratynocytach

4