51

PIERWSZY CYKL „SATYR“ KRASICKIEGO

W zimie r. 1778—1779 pisane były jednym ciągiem Satyry.

Z końcem r. 1778 Krasicki pierwszą z nich — nie wiadomo którą — posłał bratu Antoniemu do Dubiecka. Posyłka nie doszła. Następną dołączył do listu z dnia 2 stycznia 1779. „Moja, widzę, satyra — pisał — com WPanu posłał, zginęła, ale się urodziło po niej trzy“.

A dnia 19 lutego informował przyjaciela — tego samego, co kiedyś

0    Myszeidos pieśniach tworzonych c urrenti ca lamo donosił Stanisławowi Augustowi — szambelana Aleksego Hussarzewskiego: „Bawiłem się przez zimę pisaniem satyr; nie są zjadłe ani po imieniu rzeczy i ludzi zowią; niech się ich publiczność nie boi, choćby

1    z druku wyszły. Ale co WPana zadziwi! najpierwsza na króla“ \ Przeciwstawiał się wyraźnie Boileauwi, który powiedział o satyrze, iż wszystko i wszystkich zwie po imieniu:

J’aypel le un chat un chat, et Rollet un fripon ^{1 2}.

Gróll, stały wydawca pism Księcia Biskupa Warmińskiego, w końcu sierpnia gotów był z drukiem nowego dzieła. Dnia 1 września w „Gazecie Warszawskiej“ ukazało się ogłoszenie, że „w Księgarni Gróllowskiej [...] znajdują się: Satyry przez autora Mik. Doświadczy ńskiego“. Rozchwytano nakład — i dwa jeszcze wydania Gróll drukował w tym samym roku³.

Rok 1779 obdarzył literaturę polską Satyrami Krasickiego oraz Bajkami i przypowieściami. Wraz z rokiem poprzednim, datą wyjścia Monachomachii, oznacza on szczyt poezji stanisławowskiej. Jak

4*

1

>J. I. Kraszewski, Krasicki. Życie i dzieła. Warszawa 1879, s. 148; I, Krasicki, Satyry i listy. Oprać. L². Bernacki, Lwów 1908, s. 36 ² Nazywam kota kotem, a Rollina łotrem.

2

L. Bernacki, op. cit., s. 22 i 37.