540 [1024x768]

550

KOLOIDY

Pomiar szybkości przesuwania się naładowanych cząstek koloidalnych w polu elektrycznym pozwala na ustalenie znaku ładunku na powierzchni cząstek koloidalnych (np. granule naładowane dodatnio będą poruszać się w stronę katody) oraz na wyznaczenie tzw. ruchliwości elektroforetycznej, czyli szybkości przesuwania się miceli w polu elektrycznym o natężeniu jednostkowym. Ruchliwość elektroforetyczną otrzymujemy z tego samego równania co ruchliwość elektroosmotyczną (7.65):

Ruchliwość

CLEKTROFO-

RETYCZNA

w którym gradient potencjału na elektrodach jest równy jedności (tzn. 1 j.ES • •cm"¹). Elektroforeza ma jednakże znacznie ważniejsze zastosowanie analityczne, np. do identyfikacji oraz rozdzielenia różnych rodzajów białek. Prace badawcze nad tymi zagadnieniami zintensyfikowały się bardzo po skonstruowaniu w r. 1937 przez Tisf.uusa aparatu, który umożliwił rozdzielenie białek oraz innych substancji koloidalnych o znaczeniu biologicznym.

5 3 Ei

Rys. 7.17. Schemat aparalu Tiseliusa do elektroforezy (opis w tekście)

Schemat aparatu Tiseliusa w trzech różnych pozycjach przedstawiono na rys. 7.17. W pozycji I jedno ramię oraz część dolna aparatu są napełnione roztworem koloidalnym białka, zaś drugie ramię oraz części górne, odpowiednim roztworem buforowym. Przesunięcie części środkowej aparatu względem nieruchomych części dolnych i górnych, pozwala na otrzymanie wyraźnej granicy pomiędzy roztworem koloidalnym białka a roztworem buforowym (pozycja 11). W pozycji III do roztworów buforowych (od góry) wkłada się niepolaryzowane elektrody (zwykle chlorosrcbrowe) i po przyłożeniu napięcia, obserwuje się przesuwanie granicy zetknięcia za pomocą metod optycznych. Po stwierdzeniu przejścia odpowiedniej frakcji białka można część środkową przesunąć i otrzymać w ten sposób żądaną frakcję.