55

67. Elektryczne napawanie krzyiownic

Iejnictwa oraz dwa międzyministerialne ciała kolegialne: Komisja Motoryzacji Kraju i Komitet ds. Pomiarowych.

W latach 1918—1939 resortem komunikacji kierowali:

inż. Julian Eberhardt (4 XI1918—14 XI1918) inż. Jędrzej Moraczewski (18 XI1918—29 XII1918) Stanisław Steczek (29X111918—1611919) inż. Julian Eberhardt (1611919—13 XII1919) prof.dr Kazimierz Bartel (13 XII1919—13 XII 1920) inż. Zygmunt Jasiński (13X11 1920—191X 1921) dr Bolesław Sikorski (19IX 1921—5 III 1922) inż.L.ZAGÓRNY-MARYNOwsKi (10 III 1922—28VI923) Leon Karliński (28 V 1923—14IX 1923) inż. Kazimierz Nosowicz (14 IX 1923—19X11 1923) inż. Kazimierz Tyszka (19X111923—20X1 1925) inż. Adam Chądzyński (20 XI 1925—15 V 1926) prof. dr Kazimierz Bartel (15 V 1926—14 VI 1926) inż. Paweł Romocki (16 VI 1926—27 VI 1928) inż. Alfons Kuhn (27 VI 1928—5IX 1932) inż. Michał Butkiewicz (16IX 1932—141 1936) pik dypl. Juliusz Ulrych (14 1 1936—wrzesień 1939)

Polskie Koleje Państwowe

Równolegle z rozwojem struktury organizacyjnej zwierzchnich władz komunikacji w Polsce poszukiwano najskuteczniejszych form bezpośredniego, operatywnego kierowania siecią kolejową. Projekty rozwiązania tego problemu zmierzały do nadania kolejom cech przedsiębiorstwa handlowego, przy jednoczesnym zapewnieniu państwu decydującego wpływu na politykę kolejową.

W dniu 28 września 1926 r., rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej, powołano przedsiębiorstwo „Polskie Koleje Państwowe” jako samoistną osobę prawną. Przedsiębiorstwo to objęło w zarząd i użytkowanie cały majątek nieruchomy należący do kolei, a na własność — cały majątek ruchomy kolei i przyjęło wszystkie zobowiązania wynikające z gospodarki kolejowej oraz ciążące na majątku oddanym w zarząd PKP.

Za zobowiązania i pożyczki PKP odpowiadało własnym majątkiem, który był wolny od podatków, danin i opłat publicznych.

Przedsiębiorstwo nie było uprawnione do zbywania majątku nieruchomego. Zaciąganie pożyczek krótkoterminowych przewyższających 10% ogólnego dochodu eksploatacyjnego brutto oraz pożyczek długoterminowych, emisja obligacji kolejowych itp. wymagały upoważnienia ustawowego.

Roczne budżety i plany finansowo-gospodarcze oraz bilanse PKP zatwierdzała Rada Ministrów. Do budżetu Państwa przedsiębiorstwo odprowadzało czysty zysk bądź wprowadzało niedobór z poprzedniego okresu bilansowego.

Eksploatacja sieci kolejowej była prowadzona na zasadach handlowych, z uwzględnieniem potrzeb państwa i gospodarki narodowej. Wszelkie usługi na rzecz państwa były odpłatne, a ulgi stosowano tylko w granicach opłacalności. Przedsiębiorstwo PKP prowadziło także eksploatację kolei prywatnych, z tym że

55