59 (81)

Doświadczenia z wodą

Powierzchnia wody ma pewne właściwości skóry. Dzieje się tak dlatego, że cząsteczki, zwane molekułami, które tworzą wodę, przytrzymują się wzajemnie. Przekonasz się o tym, wykonując kilka doświadczeń.

J

Musisz przygotować:

• wodę • szkło • kubek • igłę • papierowe serwetki

•    słomkę do picia napojów

• zużyte zapałki • płyn do mycia naczyń

•    kawałek cienkiego drutu

Szklaną miseczkę napełnij wodą. Połóż igłę na bibułkowej serwetce, a serwetkę delikatnie na wodzie. Po pewnym czasie serwetka utonie, igła natomiast zostanie na powierzchni. Jeśli przyjrzysz się powierzchni wody przez lupę, zauważysz, że ugięła się ona wokół igły. Woda wygląda tak, jakby miała skórę, na której spoczywa igła.

serwetka leży na powierzchni

napięcie

powierzchniowe

Doświadczenie z igłą wykazuje, że powierzchnia wody jest dość silna, by utrzymać na sobie pewne przedmioty. Siła ta nosi nazwę „napięcia powierzchniowego”. Możesz niekiedy zobaczyć na wodzie owady zwane nartnikami, które ślizgają się po jej powierzchni. Mogą one spacerować po wodzie, gdyż powierzchnia wytrzymuje ich ciężar.

Menisk wody

Serwetka utonęła, jednak utrzymuje się nadal na powierzchni wody.

„Skóra” wody jest na tyle że pozwala kroplom przywierać, np. do kranu, jednakże tylko do momentu, w którym stają się tak ciężkie, że muszą odpaść.

■■■

—

1. Nalej wody do kubka po samą krawędź, potem ostrożnie dolej jeszcze trochę, aby się woda uniosła nieco wyżej, ale nie

przelała-

■■■■■■nnMi

2. Woda sprawia wrażenie, jakby za chwilę miała się wylać, ale się nie wylewa. Jej napięcie powierzchniowe iest wystarczająco silne, by ją powstrzymać przed rozlaniem.

62 mmmmmi

3. Patrz jak woda kapie z kranu i zaobserwuj kształty jej kropel. Napięcie powierzchniowe utrzymuje krople w całości i nadaje im określony kształt.