65 (224)

I

ROZPOZNUHIE

| Długość kadłuba [mj	|| 3,09	I
| Średnica wirnika [m]	|| 3,4
| Wysokość |m]	|| 1,04	I
| Szerokość kadłuba [m]	II T24	i
| Masa śmigłowca pustego [kg]	97
| Masa maksymalna [kg]	|| 200
| Maksymalna masa ładunku [kg]	|| 50	J
| Osiągi (atmosfera standardowa)
| Prędkość maksymalna [km/h]	|| 220	1
| Prędkość ekonomiczna [km/h]	102	1
| Długotrwałość lotu z ładunkiem 25 kg |h]	|| 6	1
| Pułap [m]	115900
| Zasięg łącza danych [km]	|| 80-130	i

Standardowa ciężarówka może przewozić jeden śmigłowiec. Łopaty wirnika głównego są demontowane do transportu, a maszyna jest ładowana do skrzyni samochodu za pomocą integralnego zawiesia.

Nationale prowadziła próby lądowania Camcoptera na pokładzie fregaty Montcalm.

Śmigłowiec może znaleźć zastosowanie również na rynku cywilnym. Nieujawniona firma naftowa nabyła Camcoptera do monitorowania swoich instalacji wydobywczych.

Niezwykłe zastosowanie dla systemu znaleziono w Korei. Tamtejsza firma UAS Centre chce wykorzystywać go do przenoszenia ładunku jodku srebra służącego do wywoływania deszczu.

Europejska Agencja Kosmiczna ESA wykorzystuje S-100 do badania trajektorii lotu różnych ładunków, które mają być przenoszone przez lądow-nik marsjański MarsLander.

Warto dodać, że Camcopter jako jedna z pierwszych maszyn bezzałogowych uzyskał w czerwcu 2007 r. pozwolenie od Europejskiej Agencji Ruchu Lotniczego EASA na wykonywanie lotów w cywilnej przestrzeni powietrznej.

Dalsze modyfikacje

Schiebel ciągle udoskonala swój produkt. Planowane jest przystosowanie śmigłowca do standardowego w NATO systemu pokładowego automatycznego lądowania z harpunem do chwytania gretingu na okręcie, co zwiększy bezpieczeństwo w operacjach prowadzonych w wysokich stanach morza (dotychczas S-100 może operować przy stanie morza 6) i praktycznie uniezależni przeprowadzanie operacji lotniczych od warunków pogodowych. Pierwsze próby przeprowadzono wiosną ub.r. na pokładzie okrętu hiszpańskiej Gwardii Cywilnej Rio Mino. Wytwórnia zamierza przystosować silnik do pracy na oleju napędowym (dotychczas jest to standardowa benzyna lotnicza AvGas) i zwiększyć jego moc do 44 kW.

Paleta przenoszonych ładunków zostanie rozszerzona o lekkie radary z syntetyczną aperturą (Selex P/coSAR i Thaies Ocean Master). Próby z radarem P/coSAR (niewielki radar pracujący w paśmie X, o masie 10 kg z możliwością śledzenia celów ruchomych, rozdzielczość <1 m i zasięg ponad 20 km) przeprowadzono w połowie lipca ub.r. niedaleko wytwórni w Wiener Neustadt. Zastosowanie radaru uniezależnia możliwość prowadzenia rozpoznania od warunków pogodowych.

Opis techniczny

Bezzałogowy śmigłowiec Schiebel S-100 Camcopter zbudowany jest w układzie klasycznym. Kadłub o konstrukcji skorupowej wykonano z kompozytu węglowo-epoksydowego. Wewnątrz kadłuba pod wałem wirnika głównego mieści się główna komora wymiennego wyposażenia. Z przodu kadłuba znajduje się pomocnicza komora z kamerą zapewniającą orientację przestrzenną pilotowi. Ponadto ładunek można podwiesić na dwóch kadłubowych węzłach bocznych. Do kadłuba mocowane jest trzypunktowe podwozie płozowe (tylna płoza jest umieszczona w stateczniku pionowym).

Dwułopatowy wirnik główny ma łopaty wykonane również z kompozytu węglowo-epoksydowego. Dwułopatowe jest też śmigło ogonowe.

Napęd śmigłowca stanowi silnik tłokowy Wan-kla o mocy 40,4 kW.

Układ nawigacyjny jest zdwojony. Tworzy go platforma bezwładnościowa i odbiornik nawigacji satelitarnej GPS. Wykorzystując układ nawigacyjny, śmigłowiec może wykonać lot całkowicie automatyczny, z automatycznym startem i lądowaniem lub lot ręczny sterowany przez pilota, który korzysta z dwukierunkowego łącza danych, za pomocą którego w czasie rzeczywistym transmitowane są sygnały do układu sterowania, jak i obraz z czujników śmigłowca. Podczas lądowania na płynącym okręcie dane z platformy INS okrętu są używane do pomiarów ruchu pokładu, a dane z GPS określają jego położenie. Dane te przesyłane są łączem danych do śmigłowca, dzięki czemu może on wykonać automatyczne lądowanie.

Układ sterowania śmigłowca ma wbudowane zabezpieczenia przed błędem pilota.

Stacja naziemna jest modułowa. Najmniejszy moduł stanowią dwa laptopy (jeden do planowania misji, drugi do sterowania ładunkiem, magazynowania i wstępnej obróbki obrazów). Układ planowania misji opiera się na danych Systemu Informacji Geograficznej, a trasa lotu może być naniesiona na trójwymiarowe otoczenie. System Informacji Geograficznej może wyświetlać także inne dane, jak strefy zakazu lotów czy stanowiska nieprzyjaciela. W skład stacji naziemnej wchodzi też pulpit pilota z joystickiem i monitor wyświetlający obraz z kamery i parametry lotu. Oprogramowanie stacji pozwala na wymianę danych i sygnałów sterujących z innymi stacjami podczas lotu, co zwiększa pewność przesyłu informacji i bezpieczeństwo lotu, zwłaszcza podczas misji w zróżnicowanym terenie z wieloma przeszkodami naturalnymi.

_Zastosowania_

S-100 Camcopter może wykonywać następujące

zadania wojskowe:

■    rozpoznanie taktyczne danego obszaru z użyciem kamery CCTWFLIR oraz radaru z syntetyczną aperturą;

■    szczegółowe rozpoznanie wybrzeża, brzegu rzeki, itp.;

■    odczytywanie współrzędnych geograficznych celów punktowych (budynki, pozycje przeciwnika etc.);

■    identyfikacja, wskazywanie celów i kierowanie ogniem artylerii oraz ocena skutków uderzenia artyleryjskiego;

■    wykrywanie min (narzutowych, jak i wkopanych) z wykorzystaniem kamery FUR;

■    retranslacja sygnałów;

■    wykonanie precyzyjnych uderzeń na małowy-miarowe cele punktowe;

■    zadymianie obszaru;

■    wsparcie operacji desantowych;

■    kontrola żeglugi;

■    zwalczanie morskiego przemytu narkotyków,

■    pomoc w operacjach poszukiwawczo-ratowniczych. ■

Fotografie w artykule: Schiebel.

9 /9finq Jtechiuhh l/lWD uioishouw