Adam Adamski - Ruch, zabawa i muzyka jako czynniki... 257
bogatszy. Dzięki językowi poszerza się zakres kontaktów społecznych, wymiana informacji / dorosłymi i innymi dziećmi, wzrasta w znacznym stopniu zasól) wiedzy o święcie \
Nic należy zapominać, że ruch jako środek wychowawczy jest potężnym czynnikiem stymulującym, ij. pobudzającym dynamikę rozwojową i kształtującym osobowość. Przez wzbogacanie form czynności ruchowych oraz nabieranie wprawy w posługiwaniu się nimi, wychowanek lepiej adaptuje się do życia. Zadaniem wychowawcy jest więc poznać prawidłowości rozwoju psychofizycznego oraz w odpowiedni sposób nim kierować'1.
Ruch w postaci systematycznie wykonywanych prac prowadzi do korzystnych zmian, które mają ogromne znaczenie psychoterapeutyczne. Jego pozytywny wpływ na rozwój, stał się podstawą opracowania wiciu merod terapeutycznych. Twórczynią jednej z nich jest W. Nherbornc, jej Metoda Ruchu Rozwijającego stała się wielce przydatna w pracy z dziećmi z zaburzeniami intelektualnymi, emocjonalnymi i z trudnościami w nawiązywaniu kontaktów społecznych .
Zabawa odgrywa niezwykle ważną rolę w życiu psychicznym dziecka. Przynosi ona zaspokojenie jego potrzeby działania, jest procesem umożliwiającym tworzenie osobistego poczucia tożsamości w miarę uświadamiania sobie przez dziecko tego, kim jest i jakie skutki wywołuje jego aktywność w otoczeniu. Społeczna funkcja zabawy daje dzieciom okazje do osobistego doświadczania wielu życiowych sytuacji oraz związanych z nimi emocji, dostrzeżenia swego miejsca i relacji z resztą świata8.
Zabawa daje możliwość spontanicznego działania twórczego; wyzwala kreatywność, kształtuje umiejętność przewidywania, poszukiwania rozwiązań dla pojawiających się problemów i jest istotnym czynnikiem mającym wpływ na rozwój wyobraźni. Spełnia ważną rolę, szczególnie we wczesnych etapach ontogenczy, kiedy zabawy eksploracyjne i manipulacyjne ściśle wiążą sic z procesem rozwoju inteligencji, zwłaszcza w stadium scnsomotorycznym. Podczas zabawy dziecko, stykając się z przedmiotami, wzbogaca swoje wiadomości, intc-rioryzuje rozmaite zjawiska otaczającej rzeczywistości i uczy się je przetwarzać5.
*' P Bryanta, A. M. Cohnan: Psychologu rozwojowa, tłum. A. Brzeżwińska-Walerjan, Zysk i $-ka> Poznań 1997, s. 30.
( W. Romanowski, W. F.bcrhardt: Profilaktyczne znaczenie wydoinofci ruchowej człowieka, PZWL, Warszawa 1972.
M. Bogdanowie/, B. Kisiel. M. Przasnysza: .Metoda Weroniki Shcrborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka, WSiP, Warszawa 1996.
" J. S. Turner, D. R. I Iclms: Rozwój człowieka, tłum. S. Lis, WSiP Warszawa 1999, s. 126.
'' W Heminerling: Zabawy w nauczaniu początkowym, WSiP, Warszawa 1984.