6

1991]. Mimo pewnej podejrzliwości o chęć manipulowania mediami, wiele mediów wykorzystuje te źródła. Nie bez znaczenie jest i to, że są one darmowe, a więc stanowią swego rodzaju „informacyjne subsydium” wspomagające działanie nadawcy. Po drugie: Relacje ze źródłami zależą od pozycji i znaczenia źródła. Instytucje wpływowe politycznie i silne ekonomicznie mają z reguły większą siłę przetargową i łatwiej umieszczają w mediach korzystne dla siebie informacje. Instytucje te mają przy tym większe możliwości działania i mogą korzystać z renomowanych agencji public relations -oprócz gotowych komunikatów i informacji dostarczanych mediom, mogą organizować różnego rodzaju pseudozdarzenia, zarówno rutynowe, np. konferencje prasowe, jak też bardziej oryginalne, np. pokazy, wystawy, wizyty, wyjazdy, seminaria, koncerty, występy, ceremonie, uroczystości, imprezy etc. Dla zwiększenia atrakcyjności takich zdarzeń, mogą zapewnić w nich udział znaczących i znanych postaci, których samo pojawienie się podnosi rangę zdarzenia i zapewnia mu medialny rozgłos. Po trzecie: Należy też rozpatrywać kwestię „ram odniesienia” relacji między źródłem i nadawcą, tzn. stopnia zbieżności lub rozbieżności ich biurokratycznych funkcji, celów działania, pozycji społecznej, wartości, sposobu postrzegania rzeczywistości itp. [Gieber, Johnson, 1961]. Układ tak pojmowanych ram odniesienia może występować w trojakiego rodzaju wariantach, co pokazuje rys. 16, kształtujących trojakiego rodzaju relacje między źródłem i nadawcą.

wariant 1    wariant 2    wariant 3

Rysunek 16: Warianty układu „ram odniesienia” relacji źródło - nadawca

Wariant 1 zakłada całkowitą rozłączność i asymetryczność ram odniesienia (koła rozłączne), co sprawia, iż źródło i nadawca mogą przypisywać tym samym informacjom odmienną wagę i różne znaczenia. W rezultacie użycie w przekazie informacji pochodzącej z takiego źródła oznacza zawsze reinterpretację tejże informacji, także pod katem ukrytych intencji źródła (tak np. postępuje prasa opozycyjna do rządu z oświadczeniami jego rzecznika wyliczającymi polityczne sukcesy rządu), co często jest zarzewiem konfliktów między źródłem lub instytucją, którą ono reprezentuje, a nadawcą. Przeciwieństwem tej sytuacji jest wariant 3, zakładający całkowitą syme-tryczność i asymilację ram odniesienia źródła i nadawcy (koła się pokrywają). Zazwyczaj dochodzi do tego wtedy, gdy to nadawca przyjmuje ramy odniesienia wpływowych źródeł, od których chce uzyskać ważne informacje