2. Co wydaje się być główną przyczyną inwalidztwa?
• Czy pierwotnym objawem neurologicznym jest zwiotczenie, spastyczność czy brak koordynacji? Aby to ustalić, należy:
- obserwować pacjenta w łóżku, fotelu, podczas chodzenia,
- zbadać ruchy czynne i bierne,
- przeprowadzić wywiad z chorym i jego rodziną.
3. Co chory może robić?
■ Jak wiele celowych poruszeń może wykonać?
• W jakim stopniu zdołał wyrównać utracone możliwości ruchu?
4. Czego chory nie może zrobić?
5. Co musi umieć wykonać, aby stać się niezależnym funkcjonalnie, i jaka umiejętność jest najważniejsza dla niego samego i dla jego rodziny?
6. Dlaczego chory nie może wykonać pewnych czynności?
• Czy inwalidztwo zostało głównie spowodowane przez:
- utratę czynności ruchowych,
- utratę czucia,
- brak koordynacji,
- spastyczność,
- osłabienie mięśni,
- zaburzenie współdziałania mięśni,
- brak woli?
7. W jaki sposób, po wykonaniu tej pierwszej oceny głównych przyczyn inwalidztwa, należy przystąpić do leczenia?
Należy pamiętać, że w przypadku chorób układu nerwowego napotykamy również brak woli. Bardzo duże znaczenie ma sposób zachowania się i podejście fizjoterapeuty. Powinien on pobudzić zainteresowanie chorego i nakłonić go do współpracy.
4.1. USZKODZENIE GÓRNEGO NEURONU RUCHOWEGO
4.1.1. PORAŻENIE POŁOWICZE
(HEMIPLEGIA)
Jest to porażenie spastyczne górnej oraz dolnej kończyny i czasami twarzy. Ponieważ tułów i przepona mają unerwienie obustronne, nie sąpoważnie dotknięte zmianami chorobowymi.
Porażenie połowicze występuje po przeciwnej stronie niż uszkodzenie mózgu.
Prawostronnemu porażeniu połowiczemu często towarzyszy afazja, czyli utrata zdolności mówienia.
Rzadko spotykamy lewostronne porażenie połowicze. Nie występują w nim zaburzenia mowy, jedynie u chorych leworęcznych, u których ośrodek mowy znajduje się w prawej półkuli.
Objawy w przypadkach nietypowych
U szkodzenie pola ruchowego kory mózgowej powoduj e porażenie jednej kończyny, po stronie przeciwnej do uszkodzenia.
Uszkodzenie mostu powoduje porażenie połowicze górnej i dolnej kończyny po stronie przeciwnej, a mięśni twarzy po tej samej co uszkodzenie (włókna nerwowe zostały uszkodzone po skrzyżowaniu się w linii środkowej, a włókna piramido-we przed skrzyżowaniem). Występuje tzw. porażenie naprzemienne.
145