7 (650)

trzonów kręgowych; stanowią one przeszkodę mechaniczną przy ruchach kręgosłupa, mogą doprowadzić do skrzywień kręgosłupa i ograniczenia ruchomości ale nigdy w tak znacznym stopniu, jak to występuje w zesztywniającym zapaleniu kręgosłupa (p. ryc. 6.2).

Zmiany zwyrodnieniowe stawów- kończyn są bardzo częstą postacią zwyrodnieniowego zapalenia stawów. Mogą dotyczyć jednego lub kilku stawów, przede wszystkim dużych (stawy biodrowe, kolanowe, łokciowe), ale także stawów ręki i stóp. Występujące bóle stawów nasilają się przy ciężkiej pracy, w wilgoci, przy zmianie pogody. W miarę trwania procesu zwyrodniającego, który początkowo uszkadza chrząstkę stawową, a następnie prowadzi do deformacji nasad kostnych, zmniejsza się zakres ruchów. Przy ruchach biernych i czynnych wyczuwa się ręką lub słyszy wyraźne trzeszczenie w chorych stawach. Wreszcie dojść może do zupełnego zesztywnienia, a nawet zarośnięcia stawów. Tak duże zmiany obserwuje się najczęściej w stawach biodrowych.

Zmiany zwyrodmające w stawach postępują przewlekle przez wiele lat. Mogą one dotyczyć jednego lub wielu stawów. Proces zwyrodmający może postępować lub zatrzymać się na pewnym stopniu uszkodzenia stawu. Ograniczenie sprawności i zaawansowanie inwalidztwa zależą od rodzaju zajętych stawów i rozległości zmian anatomicznych.

Leczenie powinno być przede wszystkim przyczynowe. Należy przeanalizować warunki pracy i jeśli to jest możliwe, zmieniać je. W przypadkach pourazowych powinno się leczyć bezpośrednie następstwa urazu, a w przypadkach zaburzeń metabolicznych (cukrzyca, otyłość) — choroby podstawowe. Poza tym stosuje się leczenie objawowe lekami przeciwbólowy nu i przeciwreumatycznymi. W przypadku dużego zniszczenia pojedynczych stawów (np. stawu biodrowego) przeprowadza się operacje ortopedyczne, np. resekcję stawu i wszczepienie protezy stawowej.

Dna we zapalenie stawów {arthritis wica)

Dnawe zapalenie stawów jest objawem szczególnej choroby przemiany materii, zwanej dnq moczanową. Choroba ta polega na patologicznym zatrzymywaniu w ustroju kwasu moczowego oraz odkładaniu go w tkankach miękkich, na skutek defektu enzymatycznego zaburzającego przemianę związków purynowych. Puryny są zawarte w wielu pokarmach, szczególnie mięsnych. U osoby zdrowej nadmiar kwasu moczowego jest wydalany przez nerki w postaci moczanów. Stężenie kwasu moczowego

181