76 (156)

Odtwarzanie zespołów ruchowych

Należy zalecić usiłowanie wykonywania ruchów biernych razem z fizjoterapeutąi „wczuwanie” się w nie. Wykonujemy w pełnym zakresie ruchy zginania i prostowania całej kończyny.

Przywracanie zdolności do wykonywania samodzielnych czynności

Chorego pozostającego w łóżku trzeba nauczyć przewracania się na boki, przesuwania się w górę i w dół łóżka, siadania i sięgania samemu po potrzebne rzeczy. Jak najszybciej należy nauczyć chorego, jak ma wspomagać porażoną stronę zdrowymi kończynami. To pomaga utrzymać wydolność ich mięśni.

W okresie spastyczności mięśni

Kończyny chorego ustawione są w nienormalnej pozycji. Należy osłabić stan kurczowy, przywrócić zdolność ruchu, wzmocnić osłabione mięśnie i nadać ruchom praktyczne zastosowania.

Osłabienie stanu spastyczności

Stosujemy ruchy bierne, których początek będzie utrudniony. Powinny one być wolne i płynne. Nie należy wykonywać brutalnych ruchów kończyn, gdyż powoduje to ponowny skurcz. U chorego może pojawić się stopotrząs, w czasie gdy usiłuje wykonać grzbietowe zgięcie stopy. Stopotrząs powstaje z odruchu na rozciąganie w czasie ruchu biernego. Można tego uniknąć, ustawiając kolano w pozycji wyprostowanej w czasie grzbietowego zginania stopy.

Metoda Bobath

Obok metody stosowanej wneuropediatrii autorka opracowała. bazując na tych samych założeniach, metodę stosowaną w usprawnieniu chorych dorosłych po udarach mózgowych. W zależności od stanu ruchowego chorego Bobath wydziela w procesie usprawniania cztery etapy ćwiczeń.

•    W pierwszym etapie, we wczesnym okresie choroby, kiedy obserwuje się jeszcze obniżone napięcie mięśni, ćwiczenia polegają na zapobieganiu pojawienia się spastyki w mięśniach szyi, barku, łopatki, tułowia i ramienia oraz utrzymaniu pełnego, bezbolesnego zakresu ruchu w stawie barkowym. Realizuje się to głównie przez właściwe ułożenie pacjenta.

Wbrew ogólnie przyjętym zasadom autorka jest przeciwna wykonywaniu w tym okresie jakichkolwiek wysiłków zdrowymi kończynami.

Ćwiczenia rozpoczyna się od części bliższych i początkowo są to ćwiczenia bierne. W tym okresie wprowadza się również ćwiczenia równowagi w pozycji siedzącej.

•    W drugim etapie, kiedy pojawiają się ruchy czynne w stawie barkowym i łokciowym, przechodzi się do ćwiczeń mchów selektywnych, rozpoczynając od części bliższych. Mają one hamować spastyezne wzorce ruchowe.

•    W trzecim etapie, w miarę utrwalania się ruchów czynnych, wprowadza się ćwiczenia całościowe, włączając w tok ćwiczenia tułowia i kończyn zdrowych kończynę niedowład-ną.

•    W czwartym etapie, w okresie powracania ruchów czynnych nadgarstka i palców, zwraca się uwagę na czynne ćwiczenia odcinków dalszych.

157