86,87 (6)

Najhardziej ruchliwą częścią języka je*M c« od jego sprawności i siły zależy artykulacja] spółgłosek (przcdniojęzj-kffA o-zębuwc: t, s, c, jf_t Ł preedniojęzykowo-dziąsloae: i, g, ć, 3, /, /', _r). był on silny i sprawny, należy wykonać cały szer czeh. Oto przykłady tych, któro będą pc artykulacjach w w. spółgłosek, r .icłc z nich może hyć przeprowadzonych w zabawy, np. J^yczi-h-t^drmtmuntk. Nauczycie wiada, że języczek wybrał _Pi_{ę n}a spacer po jamie by sprawdzić, 00 się w niej znajduje. Najpierw , do górnej i dolnej wargi, do kącików uat, poł«n i się, przesuwa czubkiem po wewnętrznej części po zębach (część zewnętrzna i wewnętrzna), kolejno do poszczególnych zębów, jakby d policzyć (tu można wykorzystać jednocześnie ć\ logoryłmicznc — dotykanie do zębów na u bębenka, klapnięcia, mocnej części taktu przy ukc niamende itp.), dotyka ua zmianę do górnych nych dziąseł, przesuwa po dolnych dziąsłach wędzidcłia pod językiem, unosi się do góry' i pr od górnych zębów, przez górne dziąsła, podni twarde (wzdłuż szwu łączącego oba listki podni* podniebienia twardego) do podniebienia mif ^{1 t}?’-^,łCJ śoiany gardła (tego elementu należy ' w z.ibawAch z dziećmi, u których występuje silny 1 wymiotny). Na kumce wędrówki języczek wrs przodu jamy ustnej i głaszcze wargi (oblizj Przedstawione ćwiczenie obejmuje wszystkie j wowc ruchy czubka języka, jednak ze względu mcczność precyzji wykonywania należy przepina je fragmentami, wybierając jedno z nich, np. dot czubkiem języka do zębów czy do dziąseł.

W przypadku Ćwiczeń język-zęby należy każde a* traktować indywidualnie, zwracając uwagę na zgryz, a w przypadkach nieprawidłowego konsul

»ię z logopedą i ortodontą. Są to ćwiczenia pomocnicze przy wymowie spółgłosek: *, *. ^c> h ^f< *•

Dotykanie czubkiem języka do górnych dziąseł 1 opn-[ *zczanic do dolnych je«t ćwiczeniem przygotowawczym do wymowy głosek: /, l', i. ć, jf, r. W prz>pa u głowi i, i, f, i ćwiczeniem pomocniczym mwe hyć zwijanie języka w rynienkę, ale jeśli zadanie to przekracza możliwości dzieci, należy je opuścić, gdyż wiele osób wymawiających te głoski poprawnie mc potrafi w ten'sposób ułożyć języka. Dzica powinny się nauczvć unosić boki języka, by w czasie wymawiania tyci. spółgłosek stramicu powietrza wydostawał aię środkiem jamy ustnej, a nic bokami. Wykorzystuje Hię przy tym zdolność układania ust w ryjek (por. rtr. 81). W przypadku głoski r należy dodatkowo, możliwie szybko, uderzać czubkiem języku o górne dziąsła, by "spowodować jego drgania.

Lubianym przez dzieci ćwiczeniem jest naśladowanie parskania źrebaczka. Czubek języka wsunięty między ściśnięte wargi drga w czasie wydmuchiwaniu stru-mienia powietrza G«t to ćwiczenie przydatne przy nauce spółgłoski r). Kierunek i siłę wydmuchiwanego l*>wietrzą można sprawdzić zbliżając w czasie parskania pasek papieru . (7 cm X 1 cm) — na jednej stronie osiądą kropelki śliny. Urozmaicenie®* ćwiczenia może być przełcalkowywanie źrebaczka (rys. 26). Przesuwając czubek języka do węd/idclka powoduje

Rys. 25.

81