Najhardziej ruchliwą c?rścią języku jest c** od jego sprawności i siły Ziilcży artykulacja j spółgłosek (przedniojęzykowu-zębowc: s, 2, c, jf, fi pizfidniojęzykowo-dziąałowc: i, z, {, 3, /, r).j był on silny i sprawny, należy wykonać cały szci czci). Oto przykłady tych, któro będą pc artykulacjach ww. spółgłosek.
Wiele z nich może hyć przeprowadzonych w zabawy, np. Języcsek-aęariztonitzek. Nauczycie wiada, że języczek wybrał się na spacer po jatuic ’ by sprawdzić, 00 się w niej znajduje. Najpierw < do górnej i dolnej wargi, do kącików ust, potem < się, przesuwa czubkiem po wewnętrznej części po zębach (część zewnętrzna i wewnętrzna), < kolejno do poszczególnych zębów, jakby ehe policzyć (tu można wykorzystać jednocześnie ćw‘ logorytmiczno — dotykanie do zębów na u bęb< uka, klapnięcia, mocnej części taktu przy akc niauiencic itp.), dotyka ua zmianę do górnych nych dziąseł, przesuwa po dolnych dziąsłach wędzidcHui pod językiem, unosi się do góry’ l pi od górnych zębów, przez górne dziąsła, podni twarde (wzdłuż szwu łączącego oba listki podnifc podniebienia twardego) do podniebienia mię i tylnej ściany g;irdh (tego elementu należy w zabawkch /. dziećmi, u których występuje silny 1 wymiotny). Nu koniec wędrówki języczek wr przodu jamy ustnej i gkazczc wargi (oblizj Przedstawione ćwiczenie obejmuje wszystkie j wowc ruchy czubka języka, jednak ze względu nicczitość precyzji wykonywania należy przeprot je fragmentami, wybierając jedno z nich, np. dot czubkiem języka do zębów czy do dziąseł.
W przypadku ćwiczeń język-zęby rudcźy każde oj traktować indywidualnie, zwracając uwagę na zgryz, a w przypadkach nieprawidłowego konne
j »ię z logopedą i ortodontą. Są to ćwiczenia pomocnicze Trzy wymowie spółgłosek: s, z, c, j, t, <1, n.
; dotykanie czubkiem języka do górnych dziąseł i opuszczanie do dolnych jest ćwiczeniem przygotowawczym do wymowy głosek: /, l\ S, i, Ć, r. W przypadku głosek f, i, /, f ćwiczeniem pomocniczym może być zwijanie języka w rynienkę, ale jeśli zadanie to przekracza możliwości dzieci, należy je opuścić, gdyż wide osób wymawiających te głoski poprawnie nic | potrafi w ten sposób ułożyć języka. Dzieci powinny się nauczyć unosić boki języka, by w czasie wymawiania ; tych spółgłosek strumień powietrza wydostawał się I środkiem jiuuy ustnej, a nic bokami. Wykorzystuje | się przy tym zdolność układania ust w ryjek (por.
, Mr. 81). W przypadku głoski r należy dodatkowo, j możliwie szybko, uderzać czubkiem języka o górne 1 dziąsła, by spowodować jego drgania.
| Lubianym przez dzieci ćwiczeniem jest naśladowanie i parskania źrebaezka. Czubek języka wsunięty między ściśnięte wargi drga w czasie wydmuchiwania stru-! mienia powietrza (jest to ćwiczenie przydatne przy I nauce Spółgłoski r). Kierunek i siłę wydmuchiwanego powietrza można sprawdzić zbliżając w czasie parskania pasek papieru .{7 cm X 1 cm) — na jednej J stronie osiądą kropelki śliny. l.I rozmai cement ćwiczenia może być przeknlkowywanie źrebaczka (rys. 26). | Przesuwając czubek języka do wydzidcłka powoduje
8«