8 (1285)

Załączniki Krajowe nie mogą zmieniać lub modyfikować treści poszczególnych Eurokodów z wyjątkiem wyraźnie wskazanych sytuacji, kiedy możliwy jest „wybór” parametrów ustalonych przez krajowe organizacje normalizacyjne. Na przykład w EN 1990 wszystkie częściowe współczynniki bezpieczeństwa podano w postaci symboli, których zalecane wartości podano w „uwagach”.

W takim przypadku w Załączniku Krajowym można: albo podać zalecane wartości, albo podać wartości alternatywne na podstawie krajowych doświadczeń i tradycji projektowania.

Na uwagę zasługuje fakt, że za bezpieczeństwo budowli odpowiedzialne są krajowe władze normalizacyjne. Oznacza to, że częściowe współczynniki bezpieczeństwa zalecane w Eurokodach mogą być zmieniane w Załącznikach Krajowych. Wobec tego należy się spodziewać, że Załączniki Krajowe poszczególnych krajów Unii Europejskiej będą się różnić. Dlatego mogą być stosowane tylko w kraju, w którym jest projektowany (wznoszony) obiekt budowlany.

Tak np. projektant angielski, który projektuje obiekt zlokalizowany w Polsce, będzie musiał stosować Krajowe Załączniki polskie, a polski inżynier projektujący budynek w Niemczech zastosuje Krajowe Załączniki niemieckie.

Załączniki Krajowe będą zawierać postanowienia (w tym ewentualnie tzw. parametry krajowe) przewidziane do stosowania przy' projektowaniu obiektów budowlanych przeznaczonych do realizacji na terytorium danego kraju.

Zakres przedmiotowy postanowień krajowych jest określony w wersji oficjalnej Eurokodu.

Na przykład w polskiej wersji Eurokodu obciążenia śniegiem PN-EN 1991-1-3 podano: charakterystyczne obciążenia gruntu na terenie kraju, sytuacje obliczeniowe - wyjątkowe opady, zamiecie.

W Polsce wdększość Eurokodów' (PN-EN) już ustanowiono i mają one status norm polskich. Jako obowiązujące są stosowane od marca 2010 r. Aktualnie występuje koegzystencja dotychczasowych nonn krajowych PN-B i polskich wersji Eurokodów PN-EN. Przewiduje się, że w najbliższym czasie ze zbioru norm krajowych zostaną wycofane wszystkie normy PN-B, które będą rozbieżne z Eurokodami.

Nadchodzi więc czas stosowania Eurokodów-. Należy mieć nadzieję, że wdrożenie ich do projektowania konstrukcji budowlanych nie nastręczy użytkownikom zasadniczych trudności. Jak w przypadku każdego nowego wtyzwrania, występują lęki i obawy projektantów' przed zmianami. Są one jednak nieuzasadnione, gdyż nie zmieniła się logika, statyka, wytrzymałość materiałów, itd., a wiedza w dziedzinie teorii konstrukcji budowlanych była systematycznie uaktualniana w dotychczasowych normach krajowych PN. Ponadto występuje duże powinowactwo podstaw merytorycznych dotychczasowych norm krajowych PN-B z Eurokoda-mi. Wdrażanie Eurokodów¹ powinny poprzedzić działania edukacyjne (dostosowanie programów nauczania), działania wspomagające (szkolenia, studia podyplomowe, seminaria, publikacje, informatyzacja).

Niedogodnością Eurokodów jest zapewne ich ob-szemość. U podstaw dużych rozmiarów' tych dokumentów leżała chęć opracowania norm o charakterze uniwersalnym. Należy jednak podkreślić, że nie wszystkie propozycje i możliwości w nich zawarte będą'muszą być powszechnie stosowane.

Eurokody porządkują dotychczasową wiedzę o bezpiecznym projektowaniu i wznoszeniu obiektów budowlanych. Stwarzają w ten sposób przesłanki do korzystania z najnowszych, światowych osiągnięć nauki i techniki w tej dziedzinie. Są więc one szansą na zmiany jakościowe w budownictwie, a nie zbyteczną niedogodnością dla projektantów i wykonawców. Dlatego nie powinniśmy mieć lęków i fobii przed nadchodzącymi zmianami normalizacyjnymi.

W Polsce większość Eurokodów (PN-EN) już ustanowiono i mają one status norm polskich.

1.3. Podstawy projektowania konstrukcji budowlanych wg PN-EN 1990

1.3.1. Wprowadzenie

Niezawodność jest zasadniczym kryterium jakości i głównym postulatem formowanym w projektowaniu, realizacji i eksploatacji budowli. Podstawowymi przesłankami do jej zapewnienia są: projektowanie i wykonawstwa obiektu budowlanego zgodnie z aktualną wiedzą oraz Eurokodami, a przede wszystkim zarządzanie inwestycją ukierunkowane na jakość.

Problem z zapewnieniem bezpieczeństwa i niezawodności użytkow'ania obiektów budowlanych istnieje od momentu, kiedy człowiek zaczął je wznosić. Ten oczywisty wymóg społeczny znalazł swoje uregulowanie prawne już w Kodeksie Hammurabiego (w 18. wieku p.n.e.). Jeśli dom się zawali i zabije właściciela, to budowniczy ma być skazany na karę śmierci. Jeśli dom zabije syna właściciela, to sj'n budowniczego niech będzie uśmiercony. W czasach nowożytnych, problematyką bezpieczeństwa budowli w ujęciu matematycznym zajmował się już Galileusz (,(Dialogi i dow'ody matematyczne” 1638 r. - rys. 1.6) [1-10].

Rys. 1.B. Schemat analizy wytężenia wspornika 11-101

Niezawodność jest zasadniczym kryterium jakości i głównym postulatem formowanym w projektowaniu, realizacji i eksploatacji budowli.

styczeń 2011

EUROKODY - ZESZYTY EDUKACYJNE Buildera - PODSTAWY PROJEKTOWANIA KONSTRUKCJI 15