78 (146)

/ / Hatrktnrtfffiłi / MtafyrHwmuwtm

Słodzona (łub podobne, przynajmniej ze śladem rfo/ •« *teH) 'Medzi«M^< na Kaszubach (ogólnie biorąc, na całym ich terenie) oraz doić daleko na |^wA‘fnL? połudmrm-y wschód od nich. a więc m in na Kociewiu. na Tuchois/czyżnte j y. sięgając doić daleko w głąb Wielkopolski i na Kujawy⁷¹. W północnej Wielką*/* obok lego występuję formy .(tedznna *t.v’ i zgodnie z ogólnopolską - UedztonerZł Do tzw. cech podkładowych ze względu na dość szeroki zasięg terytorialny tn^ też zaliczyć bardzo małą liczbę lub brak form z (g)oz~ (typ (y)ozvora 'ronnn', północnych krańc ach Polaki, wliczając w to również północną Wielkopolską*. ^ Tendencja do zamku odmiany liczebników od pięciu wzwyż. Taki stan spotyką^ m m w północnej Wielkopolacc. na Krajnie, w Borach Tucholskich i na Kaókg dawniej podobna tendencja występowała również w mowie Słowióców^ł\

Poza tym. trzeba tu również wspomnieć o pewnych, większych lub zaburzeniach w ścisłym rozdziale funkcji liczebników głównych i zbiorowych, stą^ (podobnie jak wyżej u liczebników głównych) o znacznym niejednokrotnie sgw czenrn lub braku odmienności tych ostatnich liczebników m in. na interesujących^ terenach⁷⁴.

Forma 3. ag. praca, jesta itakże jest ta) ‘jest’. Jest to zazwyczaj forma obaw w stosunku do innych form 3. sg. praes. {jest etc.). Występuje ona w północnej W**, kopoiscc. sięgając dość daleko na południe. Poza tym jest ona znana też Kujawo* (jesrtaf\ Na północ od Wielkopolski występuje jesta na Krajnie, w gwand tucholskich⁷"' i na Kaszubach⁷⁷. Znana była ta forma także Słowtńcom⁷*. Na południ*#} wschód od Kaszub notowano ją w Malborskiem⁷*.

Sprawą dodatkową, wymagającą dokładnego zbadania instrumentalnego, jcitffc przycisku wyrazowego w interesujących nas tu regionach. Jak wiadomo, na Kaszub*!

*’ Por. Z SI i e ber. Stosunek kaszubszczyzny do dialektów Polski lądowej.... op.cit., i. 40. Wędą L. Zabrockiego forma lego typu „istnieje [,..] jedynie na pograniczu kaszubskiem i jest i wpływów wzajemnych kaszubsko-borowiackich” (op.cit., s. 136).

~ Por. P. G o I ą b. Połabskie riiz- || vuz- a polskie roz- |j ^oz-. „Slavia Occidental u" 1.1921, a j -165; A. Tomaszewski, Roz- jj poz- na terenie Wielkopolski. „Slavia Occidental i§" VI, 1927.3.21] -212; .    . Mowa tzw Mazurów wieleńskich, op.cit., s 25. Por. teź Mały atlas gwar polskich, Ł kat

Wrocław-Krak ów 1957, mapka nr 28 (Rozwora) oraz cz. 2 Wrocław-Kraków 1957, s. 90.

“^ł Por. F. Lorentz. Gramatyka pomorska, t. III. Wrocław-Warszawa-Kraków 1926,» 951 idem. Sfavinzisc he Grammatik, op.cit., s. 290; K. Nitsch, Dialekty języka polskiego, opcii^%.\

L. Zabrocki, op.cit., %. 106-107; A. Tomaszewski, Mowa tzw. Mazurów wieleńskich, opcu.%.4 ⁷⁴ Por. F. Lorentz, Gramatyka pomorska, t. III, op.cit., s. 960-961; /dem, Slovinzische Grm op.cit., $. 29;; L.Zabrock i. op.cit., %. 106-107; A. Tomasz ewsk i, A/owa tzw Mazurów wiek op.cit., t. 45.

⁵ Z. Sobierajski, Gwary kujawskie, op.cit., s. 105.    'M_

⁷¹ L. Zabroc k i, op.cit., %. 132.

’ F Lorentz, Gramatyka pomorska, I. III, op.cit, %. 1041.

F. Lorentz, Slovinzische Grammatik, op.cit., s. 339.

^ K N j t» _c h. Dialekty języka polskiego, op.cit., s. 57. W związku z zasięgiem tej cechy S. Urhl^ c z y k (Zarys dialektologiipohkiej. Warszawa 1962, s. 55) pisze „W północnej Widkopolsce i na fil’ istnieje jesta ‘jest' (znane już od XV w.).**