96 (143)

99

99

cytozol

tych cząsteczek; odmianą dyfuzji jest osmoza (rys. 13.), która polega na przenikaniu wody przez btony komórkowe;

□ dyfuzję ułatwioną - transport bierny w drodze dyfuzji ułatwionej (transport wspomagany) wymaga obecności:

O specyficznych białek błonowych - nośników, które działają na zasadzie uniportu, gdy przez błonę przechodzą cząsteczki jednego rodzaju, np. glukozy poprzez błonę erytrocytu;

glukoza

otoczenie

komórki

błona

komórkowa

przenośnik

glukozy

glukoza

zostaje

związana

przenośnik ulega zmianie konformacyjnej

glukoza dyfunduje do cytozolu

przenośnik powraca do konformacji wyjściowej

Rys. 64. Ułatwiona dyfuzja glukozy do erytrocytu

O lub białkowych kanałów błonowych, dostępnych dła polarnych lub naładowanych cząsteczek (jonów); przykładem są kanały dla jonów Na^ł i K⁺ w błonie neuronów; białka tworzące kanały charakteryzują są dwiema cechami:

-    są swoiste wobec określonego jonu,

-    dostęp do nich jest regulowany, komórka otwiera je i zamyka w zależności od potrzeby.

ffn

m

kanał

1111

błona

komórkowa

Rys. 65. Transport jonów przez kanały błonowe