9 (1215)

NEUROPSYCHOLOGIA

opisane przez Penfielda i omówione w rozdziale 5. Stwierdzono również ogromną różnorodność reakcji, czyli zarówno różnice między pacjentami, jak i zmienność w czasie u tego samego pacjenta (np. Ojemann, 1979).

Znacznie częstsze są natomiast reakcje negatywne, czyli zaburzenie funkcji. Za typowy przykład można by uznać zaburzenie funkcji językowych, takich jak zdolność nazywania przedmiotów, obserwowane podczas drażnienia pewnych okolic korowych (Pen-field, Rasmussen, 1950; Penfield, Jasper, 1954; Penfiełd, 1958; Penfield, Roberts, 1959; Fedio, Van Buren, 1974; Ojemann, Mateer, 1979a, 1979b; Ojemann, 1980,1981) (ryc. 3.7). Rzadziej opisywano zakłócenie funkcji pozajęzy-kowych przy stymulacji korowej (Fedio, 1980; Fried i in., 1982).

Wcześniejsze prace przeważnie były związane z neurochirurgicznym leczeniem padaczki, dotyczyły więc przede wszystkim kory mózgowej. W nowszych badaniach operacje stereotaktyczne struktur podkorowych, szczególnie wzgórza, wykonywane w celu leczenia dyskinezy (zaburzenia ruchów dowolnych), ujawniły specyficzną dysocjację efektów w zależności od tego, którą półkulę mózgu poddawano stymulacji. Wyraźnie widać ponadto, że moment drażnienia ma zasadnicze znaczenie, tzn. stymulacja w momencie odbioru napływających informacji może podwyższyć poziom przypominania ich sobie, podczas gdy stymulowanie tych samych okolic podczas przypominania sobie może pogorszyć wykonanie zadania w porównaniu ze stanem normalnym (szczegóły można znaleźć w następujących pracach: Ojemann, Fedio, 1968: Ojemann, 1971; Ojemann i in., 1971; Fedio. Van Buren, 1975; Ojemann, 1977,1979; Mateer, Ojemann, 1983).

Rycina 3.7. Punkty, których drażnienie wywoływało reakcje afatyczne Źródło: Penfield, W., Roberts, L. (1959). Speech and brain mechanisms, ryc. Xlll-ll. Dzięki uprzejmości Princeton University Press.