amat urz kr157

w* nim dwie diody germanowe, przy czym potencjometr 5 k& również powoduje zmniejszenie zakłóceń. Układ zapewnia dwustronne ograniczenie zakłóceń, zgodnie z przebiegami na rys. 14-76. Szeregowa oporność zwiększa skuteczność ograniczania. Układ ten, często stosowany przy odbiorze telegraficznym, działa ograniczająco także na powodowane przez zaniki zmiany siły sygnałów telegraficznych. Amplitudy użytecznego sygnału wzrastające poza próg działania ogranicznika zostają odcięte. Jest to więc pewnego rodzaju automatyczna regulacja wzmocnienia przy odbiorze telegraficznym.

Na rys. 14-77 uwidoczniono schemat układu ogranicznika, w którym wykorzystuje się działanie drugiej siatki pentody wyjściowej wzmac-

01jjF

Rys. 14-77. Układ ograniczający z pentodą

Rys. 14-78. Układ ogranicznika zakłóceń z germanowymi diodami i dodatkową polaryzacją

niacza m. cz. odbiornika. Przez odpowiednie dobranie napięcia siatki ekranowej można uzyskać odcięcie szczytów zakłóceń (ograniczająca amplitudę charakterystyka lampy). Układ pracuje prawidłowo przy napięciu anodowym do 200 V.

Bardziej rozbudowany układ ogranicznika z diodami germanowymi i dodatkową polaryzacją przedstawiony jest na rys. 14-78. Siłę sygnału w słuchawkach reguluje się potencjometrem 30 kfi. Opornik szeregowy 10 -i- 20 ktł zwiększa oporność wewnętrzną źródła zasilającego. Kondensator bocznikujący słuchawki ogranicza większe częstotliwości akustyczne.

Rys. 14-79. Ogranicznik, zakłóceń z podwójną diodą w obwodzie wyjściowym odbiornika

-r 30 V mai

Gdy amplituda sygnału przekroczy napięcie 1,5 V, diody zaczynają przewodzić, a obwód słuchawek zostaje zwarty. Następuje dwustronne ograniczenie. Układ pracuje dobrze przy odbiorze telegraficznym, natomiast odbiór foniczny jest silnie zniekształcony; dlatego też przewidziany jest osobny wyłącznik układu diodowego.

Inny układ ogranicznika z podwójną diodą typu EAA 91, włączanego na wyjściu odbiornika pokazany jest schematycznie na rys. 14-79. Próg ograniczenia ustala się potencjometrem 50 k£. Dla odbioru fonii ustala się próg ograniczenia tak, aby uzyskać pełną zrozumiałość bez nadmiernych zniekształceń. Przy odbiorze telegraficznym ograniczenie można zwiększyć. Ogranicznik może być włączony pomiędzy stopnie wzmocnienia m. cz. lub przed słuchawkami. Najmniejsze napięcie wejściowe powinno być rzędu 10-f* 15 V. Zmniejsza to wpływ dolnego zakrzywienia charakterystyk diod.

Zakłócenia przedostające się do odbiornika z obwodu anteny można zmniejszyć stosując sprzężenie obwodu wejściowego poprzez siatkę Faraday^ (rys. 14-80). Cewka sprzęgająca L₂ (L|) ma 2-4-4 zwoje drutu

r

220 V 50 Hi

Rys, 14-80. Zmniejszenie zakłóceń z obwodu aniony przez zastosowanie siatki Faraday’a

Dl w. cz.

fOnFd=    ±10 nF

WnF

Uo zasilacza siecianego fU ■

10rF±    ±10 nF

-10Q0 r

nr we?.

Rys. 14-81. Przeciwzakłóceniowy filtr sieciowy

O 0,5 mm. Łączy się ją z wejściem odbiornika linią ekranowaną. Antenę dostraja się do rezonansu za pomocą strojonego obwodu równoległego. Regulując odległość cewki sprzęgającej L₂ oddzielonej siatką Faradav’a od cewki L\, można ustalić optymalne sprzężenie zapewniające największą selektywność odbiornika. Prawidłowo dostraja się anteny odbiorcze o długości co najmniej 20 m.

₍Za kłócenia przenikające do odbiornika od strony zasilacza sieciowego zmniejsza się za pomocą filtrów w układach LC. Filtry włączane są od sieciowej strony zasilacza. Częstotliwość rezonansowa filtru powinna być mniejsza od najmniejszej częstotliwości zakłóceń, a oporność rzeczywista obwodów filtru jak najmniejsza, aby nie powodować • spadku napięcia zasilającego. Rys. 14-81 przedstawia przykładowo układ filtru sieciowego składającego się z dwóch dławików w. cz. i czterech kondensatorów. Dławiki utworzone są ze 100 zwojów przewodu 0 0,5 mm w podwójnym oplocie z bawełny, nawiniętych na korpusie 0 20 mm na szerokość 8 mm. Kondensatory o pojemności 10 nF powinny wytrzymywać napięcie próby co najmniej 3 kV. Dławiki umieszcza się tak, aby osie ich cewek były do siebie prostopadłe, cały zaś filtr umieszcza się w obudowie odbiornika. Wskazane jest umieszczenie pomiędzy uzwojeniem pierwotnym i wtórnym transformatora zasilającego — folii ekranującej o grubości 0,1 -f--4- 0,15 mm. Ekran ten nie powinien stanowić zwartego zwoju; należy go dobrze izolować od pozostałych uzwojeń.

Wskazane- jest ekranowanie całego odbiornika przez umieszczenie go w metalowej obudowie połączonej z uziemieniem. Anteno najlepiej jest doprowadzić do odbiornika za pomocą odcinka linii koncentrycznej zakończonej odpowiednim gniazdem.    _#