Adam Olszewski książka (7)

Tabela 5.3. Nazwy anatomiczne i użytkowe osłonek naturalnych [4]

Rodzaj ostonek	Nazwa anatomiczna	Nazwa użytkowa
Wieprzowe	jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze i jelito biodrowe)	kiełbaś nice
	jelito grube - jelito ślepe	kątnice wieprzowe
	- okrężnica	jelita grube wieprzowe pofałdowane i proste
	- jelito proste	krzyżówki wieprzowe
	żołądek	żołądki wieprzowe
	pęcherz moczowy	pęcherze wieprzowe
Wolowe	jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze i jelito biodrowe)	jelita wiankowe
	jelito grube - jelito ślepe	kątnice bydlęce
	- okrężnica	jelita środkowe
	- jelito proste	krzyżówki bydlęce
	pęcherz moczowy	pęcherze bydlęce
	przełyk	przełyki bydlęce
Cielęce	jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, jelito biodrowe, okrężnica lub jelito czcze i jelito biodrowe)	jelita cienkie cielęce
	jelito ślepe	kątnice cielęce
	pęcherz moczowy	pęcherze cielęce
Baranie i kozie	jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, jelito biodrowe)	jelita cienkie baranie i kozie
	jelito ślepe	kątnice baranie i kozie
	jelito proste	krzyżówki baranie i kozie
Końskie	jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, jelito biodrowe)	jelita cienkie końskie
	przełyk	przełyki końskie
	pęcherz moczowy	pęcherze końskie

Jelito zbudowane jest z czterech warstw: błony śluzowej, błony podśluzowej, błony surowiczej (tzw. futrówki) i jelita właściwego. Podczas szlamowania następuje usunięcie błony śluzowej i podśluzowej, a w przypadku jelit wieprzowych cienkich także błony surowiczej zwanej futrówką. Do obróbki jelit używa się wody cieplej, w związku z czym są one poddawane wychłodzeniu w basenach z zimną wodą przez około 1-2 godz.

W tabeli 5.4 charakteryzowano rodzaje jelit (osłonek) z uwzględnieniem ich podziału na kalibry (średnice) lub długości, podano kolor wywieszki lub sznurka przyporządkowany każdej osłonce w celu szybkiej identyfikacji w momencie pobierania z magazynu do produkcji lub w obrocie handlowym jelitami naturalnymi.

Rodzaj	Asortyment	Kaliber lub długość osłonki, mm	Symbol kalibru, kolor wywieszki lub sznurka
Wieprzowe | •	kietbaśnice	28-30 pow. 30-33 pow. 33-36 pow. 37 niekalibrowane	I    biało-czerwony II    niebieski III    czerwony IV    biały V    żółty
	pęcherze wieprzowe	małe - do 250 duże - pow. 251	I    niebieski II    czerwony
Wolowe	jelita wiankowe	do 36 pow. 36-40 pow. 40 niekalibrowane	I    niebieski II    czerwony III    biały IV    żółty
	jelita środkowe	do 50 pow. 50-60 pow. 60 niekalibrowane	I    niebieski II    czerwony III    biały IV    żółty
	kątnice bydlęce	małe-do 1000 duże-pow. 1001	I    niebieski II    czerwony
	pęcherze bydlęce	małe - do 300 duże - pow. 301	I    niebieski II    czerwony
Cielęce	jelita cienkie cielęce	niekalibrowane	IV żółty
Baranie i kozie	jelita cienkie baranie i kozie	niekalibrowane	IV żółty
Końskie	jelita cienkie końskie	niekalibrowane	IV żółty

5.5.1. Osłonki wieprzowe

Jelita wieprzowe cienkie zwinięte są w pęczki po 50 m (długość najkrótszego odcinka 0,5 m) i związane sznurkiem. Są one barwy perłowo-białej, perłowo-kremo-wej, kremowej, kremowo-szarej, jasnoróżowej lub różowej.

Jelita wieprzowe grube pofałdowane i proste, kątnice i krzyżówki są związane w pęczki po 10 szt. (długość najkrótszego odcinka 0,3 m).

Różnią się one jednak barwą, która jest następująca:

a)    jelit wieprzowych grubych - różowo-szara lub szara z odcieniem niebieskim, niejednakowa na całym odcinku,

b)    kątnic - perłowo-biała, perłowo-kremowa, kremowa, jasnoróżowa, różowa lub szara,

c)    krzyżówek - jasnoróżowa, różowa lub jasnoszara.

Pęcherze wieprzowe wiązane są w pęczki po 25 szt. Ich barwa może być jasno-słomkowa, złocista o lekko różowym odcieniu z naturalnym połyskiem.

115